Wipo proverbia

Testo base di riferimento: H. Bresslau, 1956


Decet regem discere legem.

Audiat rex, quod praecipit lex.

Legem servare est regnare.

Notitia litterarum lux est animarum.

5

Saepius offendit, qui lumen non adtendit.

Qui habet scientiam, ornat sententiam.

Melior est sapientia quam secularis potentia.

Plus vincit sensus quam multiplex census.

Est sapiens multum, qui amat Dei cultum.

10

Vir fidelis coronatur in celis.

Bene credit, qui neminem ledit.

Qui fidus est seniori, adproximat honori.

Qui confidit in Deo, fortis est ut leo.

Melius est in Deo sperare quam divitias congregare.

15

Firmissima spes beatificat res.

Karitas non ficta odit delicta.

Qui diligit fratrem, placat Deum patrem.

Regnum caelorum non est invidorum.

Melius est se humiliare quem exaltare.

20

Humilis homo triumphat in domo.

Qui per ardua vadit, saepissime cadit.

Viri mites renuunt lites.

Qui assidue rixantur, a paucis amantur.

Malos pro Deo tolerare est superare.

25

Pacis donum omnibus est bonum.

Qui in pace fundantur, non eradicantur.

Incendium bellorum corruptio est morum.

Homo pudicus animae est amicus.

Vbi frequens luxuria, non deerit penuria.

30

Voluptas mundana semper est vana.

Iudicis sententiam oportet sequi clementiam.

Melius est interdum ignoscere quam vindictam poscere.

Qui miseretur, misericordiam consequetur.

Verbum veritatis subveniet iudicatis.

35

Falsus in ore caret honore.

Qui falsitate vivit, animam occidit.

Qui est hilaris dator, hunc amat Salvator.

Omnis avarus nulli est carus.

Bonis tribuere non est minuere.

40

Vbi pugnat sancta oratio, ibi vincitur tribulatio.

Incessanter orare est delicta purgare.

Bene orat, qui in corde plorat.

Ieiunium forte liberat a secunda morte.

Qui non potest ieiunare, discat elemosinam dare.

45

Melius est manducare quam aliis nichil dare.

Bene vigilabit, qui a bono non cessabit.

Melius est interdum dormire quam diabolo servire.

Dormire non multum exhilarat vultum.

Qui se fatetur reum, placat Deum.

50

Vbi est vera penitentia, ibi Dei clementia.

Oportet enim parcere diu positis in carcere.

Valde decipitur, qui numquam corripitur.

Amicabilis increpatio non est dampnatio.

Oleum peccatoris laus est adulatoris.

55

Vbi longa ebrietas, ibi brevis est pietas.

Vinum multum et forte parum distat a morte.

Per crapulam cibi et potus perit homo totus.

Per moderantiam pervenitur ad habundantiam.

Mediocritate pura gaudet natura.

60

Proverbium "Ne quid nimis" laudatur in primis.

Iuvenis animosus senex fiet gloriosus.

Qui torpescit, dum calet, frigidus nichil valet.

Qui vacat in iuventute, turbatur in senectute.

Fortes viri omnibus sunt miri.

65

Reges et praesides non decet esse desides.

Mundi rectores aequent cum nomine mores.

Viri pontificales sanctis sunt aequales.

Medici animarum exorbitent parum.

Contra lupum vigilare est raptus vitare.

70

Qui viduam defendit, ad Christum regem tendit.

Qui vindicat pupillum, Deus coronat illum.

Pauperum consolator aeternae vitae est amator.

Oportet cavere vanitatem videre.

Cor incendit oculus, ut stipulas foculus.

75

Voluptas non visa citius erit elisa.

Qui libenter bonum audit, corde Deo plaudit.

Melius est pauperem audire quam sonitum lire.

In cassum miseros audit, qui os et manum claudit.

Lingua placabilis ligno vitae est comparabilis.

80

Lingua dolosa semper est odiosa.

Qui loquitur modeste, liber est a peste.

Manus sine opere mendicabit propere.

Manuum labores praestant honores.

Qui bonum operatur, a Deo benedicatur.

85

Beati pedes, qui visitant infirmorum edes.

Cum Deo ambulare est animam salvare.

Qui migrat ad aeternam sedem, non offendit pedem.

Iniquum est ob beneficium reddere supplicium.

Qui reddit malum pro bono, indignus est dono.

90

Bono vincere mala ad caelum est scala.

Mundi contemptus a Deo est inventus.

Qui amat mundum praesentem, sequitur rem fugientem.

Melius est supernum concilium quem huius vitae exilium.

Superna patria pulchra tenet atria.

95

Arvo caelesti sunt semper gaudia festi.

Tendat filius et frater, quo vocat illos pater.

Quid fugis ex illo, qui claudit cuncta, pugillo?

O quicumque velis mentem coniungere caelis,

Qua resident iusti serto palmisque venusti,

100

Mundi sperne minas et res pede subige blandas.