4245
Comperit ut regem festinum Luca venire,
Scinditur et vario murmure mixta fremit.
Hii regi nova festa parant portasque patere
Praecipiunt regi, cuncta licere ferunt;
Hi perversorem clamant debere repelli,
4250
Sed Petri furias non movet iste sonus.
Vsque adeo Petrus non cessat cuncta movere,
Turbans nocturnis omnia consiliis:
Petrus, homo quo non alius prudentior atque
Lucensi populo prompcior arma dare.
4255
Nemo magis doctus populi captare favorem
Ac velut ex oleo vim reparare foco.
Iamque furit praetioque manus conducit iniquas
Atque intemptatum iam nichil esse sinit.
Regis in adventum talem se format, ut illum
4260
Rex quoque miretur et socium cupiat.
Non parcit manibus, linguae dissolvit habenas
Nec timet in celum prodigiosa loqui.
Nec metus est de Gregorio, ne per comitatum
Laedat, namque iram non timet ille Dei.
4265
Ergo ubi per regem sentit perversa licere
Et causam fidei non bene stare videt,
Immemor aeterni gemitus et supliciorum
In tergum faciem vertit et ire Deum
Contra non timuit, patrem patriamque prophanus
4270
Insequitur, saevas iungit amicitias.
Iamque per angustos aditus rex advolat atque
Fessus in umbroso gramine castra locat;
Nec Guitbertus abest, dux et comes impietatis,
Deducens cecum cecus ad interitum.
4275
Petrus compositis rebus praetioque paratis,
Qui sese peterent ac velut eligerent.
Mittit ad Henricum mereari pontificatum
Et Guibertino se dare servitio.
Nec mora! Promissis vendit festinus uterque,
4280
Praeventus fama criminibusque viri.
Luca facit plausus, miscet nova gaudia vulgus,
In Petrum ferme consonat omnis homo.
Scilicet ad mores pravos scelerumque favorem
Signiferum famae deterioris habens.
4285
Si vero est aliquis, qui cum pietate laboret,
Non tamen est ausus de pietate loqui.
Iam quis in hac sacrae fidei morumque ruina
Non trahat ex imis flumina visceribus?
Lugemus muros hostili Marte ruentes,
4290
Nec Hieremias ipse tenet lacrimas;
Denique Salvator noster, cum cerneret urbem,
Quam subvertendam noverat, ingemuit.
At nos ridemus, ubi desolatio talis
Festivan speciem dissipat et requiem?
4295
Et quid sunt muri cineres quandoque futuri?
Quid turres faciunt, quae cito deficiunt?
At murus fidei, cuius fundatio Christus,
Virtutum vario culmine portat opus.
Hoc ubi vastatur de morum perditione,
4300
Perditur aeterni gloria summa boni;
Et pro laetitia, pro comoditate bonorum
Exoritur clades et sine luce dies.
O rerum novitas! O perturbatio mentis!
O res divinis exagitanda minis!
4305
Quod Iudae facinus aut quae blasphemia tanta
Samariae? Quid nunc, o Ysaia pater?
Quid facimus? Quos plaga tumens non occupat artus,
Computruere crebris omnia vulneribus.
Non est, qui foveat, et non est, qui medeatur,
4310
Nec medicamentum quaeritur aut oleum;
Et verbum Domini contempnitur et gravis ira
Et, quem iam valeat nemo cavere, furor;
Quoque magis stupeas, praecellentissima quondam
Argenti species vertitur in scoriam.
4315
Iam plus quam meretrix facta est urbs ante fidelis,
In qua iudicium cepit habere domum.
At velut abiecto legali mecha marito
Servit demonibus pressa libidinibus,
Et pro iudicii tractatu iustitiaque
4320
Fraudibus incumbit, cedibus invigilat.
Miscet aqua vinum, pro vino fundit acetum,
Et neque principibus est adhibenda fides.
Quanti furantur aut cedibus insidiantur,
Nullum iudicii de gravitate timent.
4325
Qui non furantur, furantibus associantur,
Munera captantes praemia respiciunt.
Vox pupillorum contempnitur et viduarum.
Et non est aliquis, qui tueatur eos.
Consimiles Sodomae vel adhuc magis atque Gomorrae
4330
Excessere novis omnia flagitiis.
Idcirco Dominus per multos multa minatus
Vltra non patiens iam violenter agit.
Iam quercum foliis ventus cum grandine nudat
Et iam serotinis indiget hortus aquis.
4335
Et sicut stupae solvit scintilla favillam,
Sic opus illorum robur utrumque vorat,
Vt possit nullus extinguere. Quis furor unquam
Vel sic exarsit vel bona tanta tulit?
Ignis edax est ira Dei, furit intus et extra
4340
Et primo tollit, quae bona prima videt.
Principio florem depascitur interiorem
Et mox, quanta placent, dissipat exterius.
Sicut coniugio gaudet sine sorte maritus
Nec sine suplicio parcit adulterio,
4345
Sic animum divinus amor sine cognitione
Coniugis alterius et sine labe cupit.
Ex hoc coniugio prodit coelestis origo,
Quam parit et laetat et colit alma fides.
Sic est in populo, sic in quocumque fideli
4350
Divini quaedam copula coniugii,
Quam quisquis violat, diro se crimine fedat
Et fit spiritui sicut amica malo.
Nec patitur fortis haec impunita maritus;
Reicit et mecham depopulatur eam.
4355
Lucha fuit dives, sed luxuriata maritum
Sprevit, divitiis illius usa mali.
Vrbibus in Tusciis non est opulentia maior,
Non maior vini copia, non olei.
Grata situ, specie mirabilis, ut paradiso,
4360
Si dici liceat, non nimis invideat.
Praecellunt specie pueri simul atque puellae
Et naturalis non eget arte color.
Alta viris virtus, prudentia maxima rerum,
In senibus gravitas et reverendus honor.
4365
Virginibus, viduis custodia summa pudoris,
Coniugibus prolis cura thorique fides.
In re civili pax et concordia summa,
Ius et iudicium pendula lance pari.
Furta, rapina foris, periuria tam prope nulla,
4370
Vt ne sacra quidem tangere vellet homo.
At vero sacri cultus qui fervor, ab ipsis
Rebus et altaris ordine scire licet.
Tempora transierunt velut aurea sub Phrigiano,
Qui color in prisca religione fuit,
4375
Cum ligni calices auratos pontificatus
Atque gradus alios per loca quaeque dabant,
Cum neque nobilitas neque copia divitiarum
In numero sacrae cognitionis erant,
Cum procul a sacris equites, pomposa suppellex,
4380
Et male conditi iuris amica gula.
Qualis Martinus, qualis fuit et Phrigianus,
Quorum paupertas nullius indiguit;
Quorum paupertas, quid posset, clarificavit,
Cum Phrigianus aquam flecteret, ille focum.
4385
Pauper uterque fuit, fuit et peregrinus uterque,
Sed non in Christo pauper uterque fuit.
Horum ego transierim sacra [saecula], tempora primi
Aeris et hoc ipso nomine clara magis.
Perstringam reliquos, quorum sub tempore vita
4390
Decolor et studio non satis aequa sacro.
Attamen argento color est suus, et licet auro
Impariter niteat, sed magis ere placet.
Hinc igitur videat, qui Lucam scire laborat,
Qualis et in quanta sedulitate fuit
4395
Exornare domos sacras et magnificare
Et ditare suum rebus episcopium.
Consule scripturas iam multo verme fluentes,
Martini nostri praedia multa leges.
Iam de militibus quid agam? Cum vel minor aetas
4400
Sufficiat magnis regibus et dominis.
Et mihi sufficeret, si non mentita fuisset,
Sicut et Anselmo, dum bene fida fuit.
Quorum maiores de munere pontificali
Multas et magnas optinuere domos
4405
Et per virtutem multam multumque laborem
Ecclesiae dampnum non potuere pati;
De quibus eterno non contempnenda relatu,
Si non protraherem, plurima congererem.
Auro contextae vestes gemmaque nitenti
4410
Augebant celebres rebus et arte dies,
Cum processurus sollempni luce sacerdos
Expressum variis non bene ferret honus
Et circumstantes dextra levaque ministri
Portarent humero texta metalla gravi;
4415
Sicut sub Moyse sacer est ornatus Aaron
Et sub eo sacrae quilibet ordo domus,
Cum populus victor Egipti cum Pharaone
Es et opes varias haec ad agenda daret.
Hinc ergo populi studium mirari supersunt
4420
Plures et magni nominis ecclesiae,
Quarum qui cultus fuerit, quae gloria quondam,
Ambitus et lapidum longa ruina docet.
De monasteriis vero vel in urbe vel extra
Non est ad numerum texere sermo levis.
4425
Sic populus quondam Lucensis lucis honorem,
Ex quo nomen habet, actibus exhibuit.
Clerus cum populo quasi mens cum corpore iuncta
Certabant proprias sanctificare vias.
Ast ubi diviciis non est modus, et peregrina
4430
Religio celebrem caepit habere crucem,
Vt solet, ex opibus et libertate fruendi
Et pudor et probitas et sacer ordo perit.
Ac primo vestem luxu studioque placendi
Induitur laicam, qui sacra vasa gerit.
4435
Hinc gula quaesitis dapibus terraque marique
Pascitur et dampnum non videt ipsa suum
Esca frequens venterque, tumens disrumpit habenas
Iamque thorum alterius scandere ludus erat.
Inde per errorem mutato crimine, sed non
4440
In licitum verso flagicii placito
Itur ad heredes et posteritatis amorem,
Et qui succedat, tollere clerus amat.
Ac sic ut populus, sic incipit esse sacerdos,
Nec de coniugii simplicitate studet.
4445
Nupta sacerdoti discernitur aptior illi,
Cultus et arte dolum conficiente color.
Pontifices primo contendere, mox ubi trita
Fronte pudor cessit, desiliere gradu.
Succutiunt alias alii thalamosque suorum
4450
Fedant, ast aliis plus sua pacta placent.
Hoc ita testatur castellum Mammula, multae
Preterea villae, praedia multa nimis.
Hic furor errorem geminat, solvitque timorem
Subiectis gradibus pontificale malum.
4455
Hinc sua cuique domus, rerum comunio nulla;
Atque ita privatus omnia solvit amor;
Dum non est, qui corripiat, quia vita magistri
Si non conveniat, spe sine verba facit.
Inde per errores varios corrupcio plebem
4460
Occupat, ut scabies inrequieta gregem.
Ad reprobos mores non uno calle venitur
Et nullus subito pessimus efficitur,
Sicut nemo boni summam conscendit in arcem,
Si non a minimo tendat in alta gradu.
4465
Sed non continuo pudor est omnino solutus,
Constat sed paucos eminuisse viros,
Qui primi facerent, quaequae facienda docerent,
Viventes casta sobrietate domi.
Sic per doctrinam, per mores, per racionem
4470
Occurrit lapsis cura superna malis,
Dum non vult aliquem nullo revocante perire
Sed salvum fieri, quem creat atque regit.
Sed lux in tenebris et adhuc in turbine tanto
Vix illi satis est, qui moderatur iter.
4475
Inter perversos vocem sapiencia mittit
Et tanquam pueris lac dare pollicitans
Non exauditur, sed enim postremo minatur,
Quod super illorum rideat interitum.
Hinc etiam Paulus dum causam gentibus aufert
4480
Culturam veri deseruisse Dei,
Non mox a summis facit argumenta malorum,
Sed primo lumen eripit et faciem:
Lumen, quod Dominum spreverunt glorificare
Nec grates tanto retribuere bono,
4485
Quod secernendum dederit nulloque docente
Per res ad rerum traxerit artificem;
At vero faciem, quia, qui se cogitat esse,
Quod non est, oculo fallitur ipse suo.
Israhel et Iuda quondam duo regna fuerunt
4490
Atque fidem Domino non habuere Deo;
Sed cum peccarent et mutis sacrificarent,
Non tamen abruptis deperiere malis;
Quin errante Dei populo per tura sacrorum,
Cum lis Ieroboam perderet et Roboam
4495
Et reliquos reges excelsis tura ferentes,
Errorem clari dedocuere viri,
Quos divinus amor et spiritus erudiebat,
Vt manifestarent, quaeque futura forent.
Sed peccatorum moles et ineptia cordis
4500
Has medicinales exuperabat opes.
Sic quoque Luca bonos habuit miseranda magistros,
Sed per velamen deseruit regimen.
Aspice nunc edem primam, mirare columnas,
Ordine quas gemino ducit utrumque latus.
4505
Aspice structuram lapidum, quas arte decora
Docta manus posuit sub Salomone novo,
Quae sub Alexandro Romam Lucamque regente
Grande sed angusto tempore fecit opus.
Qui se, qui clerum pro viribus officioque
4510
Rexit et in populo ferrea virga fuit.
Sic alii patres, sed rari, sed sapientes
Ad lucem Lucam restituere suam,
Ymo conati, quantum valuere, fuerunt,
Vt vel in extremas non caderet tenebras.
4515
Sed dum paulatim multorum displicet error
Labitur ipsa suo perdita iVdicio.
Audit, quid deceat, sentit meliora docetque,
Sed quae non didicit aut docet, ipsa facit.
Hac tamen interdum censura corripiuntur
4520
Tam virga legum quam gravitate senum,
Et per praepositos regum comitumque ministros
Civilis quaedam nominis umbra manet.
Sed levis haec etiam districtio nec diuturna,
Turbat iudicium flagitii praetium.
4525
Quisquis furta facit, ubi iam sub iudice pendet,
Tollit per praetium iudicio gladium.
Hoc gemino confusa malo civilis honestas,
Dum legum virgam nescit et aecclesiae
In praeceps fertur, furit, enecat, insidiatur,
4530
Et scelerum studio iungitur ambitio.
Et iam nulla seni reverentia, rara parentum
Gratia, coniugii suspiciosa fides;
Perque gradus vetitos placitum consanguinitatis
Exsuperat licitas et sine labe faces.
4535
In rebus licitis fidei retinacula nulla,
Ad detestandas inresoluta fides.
Vt vero luxus et libertatis amore
Induxit varios barbara lingua sonos,
Tanta suos mores sequitur discordia vitae,
4540
Vt vix tot facies Protheus ille ferat.
At primo cultus imitari Francigenarum
Gloria, et ignotae quaerens vellus ovis
Tonderi non arte sua, non denique gentis
Vnius aut ritus aut prohibenda sequi
4545
Vt Babylon quondam linguarum de novitate
Addidit antiquis deteriora malis,
Sic et de numero populorum multiplicato
Exoritur scelerum multiplicanda seges.
At genus incultum villis et rupibus ortum,
4550
Ingessit rabiem, dum fugit ad requiem.
Hi, quia, quod tantis novitatibus addere possent
Ad rerum speciem, non habuere domi,
Artifici cura vigili multoque labore
Civili studio non nocuere prius;
4555
Mox odio veteri ceperunt nobilitatem
Ledere, maiores subdere velle sibi;
Et dum conantur plus posse nocere potentes
Et pro divitiis divitias praemere,
Haec rabies populum divisit pace soluta,
4560
Praeficiunt habiles ad fera cepta duces.
Et nunc de populo, nunc et de nobilitate
Ductores subitos praecipitesque parant,
Qui modo privatim, modo conciliante tumultu
Sub pacis specie bella dolosa movent.
4565
Nec tamen assiduis victoria queritur armis,
At ubi pax agitur, longa quies sequitur.
Sed magis ad sese versi manuumque laborem
Hi guantos, alii conficiunt soleas.
Ac tum signiferis feraliter insidiantur,
4570
Arces deiciunt, divitias rapiunt.
Hoc illis studium turbari, sollicitare,
Et maris in speciem nulla quieta pati,
Vipereoque modo materno funere nasci
Deque patris ceso vertice concipere.
4575
Sic populus quondam questus et pacis amator
Ad scelerum sordes et sacra bella ruit.
Clerus adhuc, licet ipse suo de cardine lapsus
Ignarus rerum plebis et artis erat;
Civiles motus compescere, nolle furores
4580
Praebebat specie religionis opus.
Sed tum privatis odiis, tum vero timore,
Si quando gladium possit habere fides,
Miscentur turbis et seditionibus, ex quo
Praecipue nonus terruit ille Leo,
4585
Qui talamos, qui rem propriam, qui venditionem
Primus in extremo tempore pervetuit.
Hoc igitur clamore viri perterrita corda
Lucem prosiliunt perdere, quam metuunt.
Atque ut peccatum de cognitione revixit,
4590
Ad legis vetitum fecit adesse malum.
Sic cleri facies imperturbata veterno
Non posuit finem vel cataplasma malo.
Frendunt murmuriis et de novitate querentes
Nolunt divino credere consilio.
4595
Quoque magis cernunt sese ratione gravari,
Hoc magis avertunt a ratione pedem.
Hoc studio civile malum devenit in artem,
Et fecit stolidos litera discipulos,
Quae, quia vivificans non adstat spiritus illi,
4600
Insanas mentes ducit ad interitum.
Addiscunt violare fidem, pervertere iura
Et necdum auditis solvere pacta modis,
Vt, cum pervertant, pervertere non videantur,
Velantes faciem calliditate nova.
4605
His ducibus canonum gravitas nullius haberi
Cepit et ipsorum iussio pontificum.
Quin et pontifices verbis incessere vulgo
Tum primum licuit et sine lege fuit.
Quoque magis proibetur amor carnalis et usus
4610
Et quae sunt cleri publica dividere,
Regula discordes animos facit atque rebelles,
Vt tanto faciant laxius et sapiant.
Hos inter doctus et ab his mala semina Petrus
Alcius ingenio proficit et studio.
4615
Addidit ad morem patriae geniique calorem
Francia miscendi nomina mille mali,
Non quia perversos non horreat atque biformes,
Sed quia perversos non uniat ipsa salus.
Inter discipulos didicit sacra dogmata Iudas,
4620
Sed per avariciam concidit in foveam.
Infelix, quem non potuit sapiencia doctum
Nec predicta pium tradicio facere!
Inter convivas de prodicione notatus
Non tamen a precio retulit ille manum.
4625
In fidei gremio famosus apostata crevit,
Ex evangelico flumine multa bibit;
Perque gradus primos cleri promotus ab ipso
Tercius altaris stabat in officio;
Sed mox terreni solii deceptus amore
4630
In Christum saevit, ydola vana colens,
Et, quod deterius, de Christy dogmate Christos
Iudicat et rebus exuit atque necat.
Ergo si fidei non est dilectio iuncta,
Non prodest homini scire profunda Dei.
4635
Arrius ille ferox et signifer impietatis,
Vertit in errorem multa legendo fidem.
Sic alii turbare bonos feraliter ausi,
Quod foris evomerent, edidicere domi.
Ergo lex peccat? Ergo prudencia caecat?
4640
Ergo salus perdit? Semita turbat iter?
Absit, sed vanos homines perversio cordis,
Non legis vitium dissipat et perimit.
Petrus ad has voces divinaque verba vocatus
Et bona Martini participare datus,
4645
Suxit mortiferum sacro de fonte venenum
Et de vitali melle fit ydropicus.
Ymmo vivificam vertens in toxica venam
Vitam per vicium traxit in exicium
Hoc foris, hoc intus, hoc omni tempore curans,
4650
Vt quocumque modo pascat avariciam.
Haec radix comitem sibi procreat ambicionem,
Quae duo praecipitem non tenuere virum.
Inde per invidiam, quae tercia iungitur illis,
Triste supercilium pene levare nequit.
4655
His de seminibus capit et versucia mentem
Dissimulare suis et simulare locis.
Altus homo nec se capiens, ubi pontificalem
Anselmum cernit obtinuisse locum,
Paulatim primo contempnere, deinde minari,
4660
Et de persona turpia multa loqui.
Si quis ab Anselmo doluit pro crimine laesus,
Illi defensor affuit et socius,
Infames, cupidos, luxus et ventris amicos,
Armans saeviciis et male scire docens.
4665
Quos tanquam paleas venturo praeparat igni,
Vt, si quando queat, omnia comoveat.
Iste est occasus Lucae de culmine lucis,
Ista est egregii longa ruina loci.
Sed ve, qui currit et sudat ad impietatem!
4670
Fiet ei manuum sudor in obprobrium.
Hinc exactores spoliabunt, hinc mulieres,
Non virtute viri praeficientur ei.
Et cum cadetur, et quod tenet, eripietur,
Ad fusum fugiet, qui dominatur ei.
4675
De vita vero felici moxque futura
Quisquis blanditur, fallit et illaqueat.
At quando veniet Dominus iudexque sedebit,
In deceptores verba severa dabit.
Et quid deceptis? Quid tum tibi, filia Syon?
4680
Ipse suis verbis, qui dominatur, agat,
Qui Deus est exercituum, cui subdita servit
Coelorum virtus omnis et omne decus.
Hinc igitur talem dissolvere cuncta potentem,
Audiat et sexus mollior et timeat
4685
Exemploque pari de condicione minori
Tamque levi causa forcior expaveat.
Filius ex ipso sexus potioris honore
Forcior ad quaeque debet agenda fore.
Filia faemineo de nomine plus reverendi,
4690
Sed minus audendi vis et acumen habet.
Atque ideo minus est a iudice corripienda,
Si minus aut ultra, quam decet, illa facit.
Ergo vides, quicumque potes, quid filia fecit,
Et cur tam graviter arguat inde pater
4695
Et iam dicat ei, dicat, qua voce meretur,
Ac velut aversus improperanter agat.
"Quid mihi fecit", ait, "non una, sed omnes in unum,
Filia, quam genuit mater ab arce videns.
Quae matris speciem mores vitamque secuta
4700
Debuit e specula vel sibi prospicere.
Principio sese supra concessa levavit
Et supra modulum se tulit ipsa suum.
Ac sic extento duxit vestigia collo
Ipsa per ora virum colla superba ferens
4705
Et circumducens oculos quasi complacitura,
Spectari cupiens atque videre volens.
Insuper et plausit, manibus quoque sollicitavit
Incenditque vagos cernere se animos.
Addidit et motum teneris confractibus aptum
4710
Ex ipso numero tollere corda bono.
Sic fecit, sic se corrumpere non dubitavit,
Sic alios demens perdere non metuit.
Sed quid ei faciam? Primo crinalia tollam
Et crines nudos absque decore sinam,
4715
Vnde placere putat, et sed venumdare temptat
Et quasi tuniculum texit ad interitum.
Inde per ornatum, quo splendet inaniter, ibo,
Quem forma simili luna minuta facit.
Torques de collo, de pectore vincula tollo,
4720
Quod satis officium non habuere suum.
Armus ab armilla non glorificabitur ultra,
Allicietque feras haec quoque praeda manus.
Insignem mitram fedato vertice scindam
Et iam discrimen non erit ad tegimen.
4725
Ad lumbos veniam pretiosaque cingula rumpam.
Rumpam murenas atque periscelidas.
Olfatoriolis, quo nares pascit odore
Et captat miseros, exuet ista manus.
Auribus appensos per vulnera grata lapillos
4730
Auferet hostilis nil veritura manus.
Non ultra digitus gemmis gaudebit et auro,
Fronsque sibi stellas flebit abesse suas.
Mutatoriolis vetus oblectatio longe
Fiet, et hos cultus barbara dextra feret.
4735
Pallia tollentur, pendentia tegmina late
Et, quibus illucent, lintea nulla sinam.
Perdet acus etiam gemmis auroque paratas,
Ad complectendum turpe decenter opus.
Et, quo se cernit, speculum cum syndone perdet,
4740
Iamque procul vittas atque teristra dabo.
Et quid erit contra? Quantos nunc mulcet odore,
Tantos offendet naris et oris odor.
Et sicut zona nunc molliter illa superbit,
Sic et funiculo cincta dolenter erit,
4745
Et quia crispantem contorsit vertice crinem,
Purgabit vicium flebile calvicium.
Fascia pectus ei tenerum vestire solebat,
At nunc saccus erit interiora domans.
Sic, quasi dicat, erit teneris mulieribus, adde
4750
Et luge cesos, o miseranda, viros.
Quoque magis doleas et ab ymo pectore plores,
Virtus nec species proderit ulla viris.
Non est in gladiis ad formam motus amoris,
Parcere non novit sive timere mucro.
4755
Non metuit fortem, tollit per vulnera mollem,
Non curat gladius, qualia sentit amor.
Tolletur pulcher, tolletur viribus acer,
Quae duo praecipue captat ineptus amor.
Ac tum merebunt, hoc est, lamenta movebunt
4760
Portae, cum nullus ingredietur eas".
Sic per Ysaiam Dominus, sic intonat, inquam,
Quem timet omnino spiritus atque caro.
Hunc finem, miserae, lascivia vestra meretur,
Dumque superbitis, omnia destruitis.
4765
Vester amor, vester luxus, petulantia vestra
Omnia turbavit et bona summa tulit.
Inde Deo vestrum iam non patiente furorem
Hostilis gladius et vaga pestis adest.
Infernus nova monstra dedit, iam Cerberus ipse
4770
Colla levat, ridet tristia Tesiphone.
His ita turbatis, ubi lex et Chritus ab urbe
Cessit, funereo cuncta tenente malo,
Conveniunt sceleres, ex urbibus officiales,
Ad quos summa rei spectat, et officio
4775
Quisque suo temptat usum viresque praeire,
Ne nova de solio subruat ambicio.
Ex agris etiam tanta est adversio veri,
Vt regem videant, ruricolae properant.
Hi longo visu pascuntur et imperiali
4780
Auditu faustos seque suosque putant.
Hi vestem tangunt, quo fortunatior illis
Sit manus et surgat laetior inde seges.
Quid iubeat, quid non iubeat dilectio Christi
Abscondit miseris omnia regis amor.
4785
Et de monachico fatalia nomina cultu
Gaudent daemonio credere cum pretio.
Venduntur baculi, venduntur praepositurae,
Venditur et Christus ut fera sive pecus.