Petrus Abaelardus planctus 3

Testo base di riferimento: G. Vecchi, 1951

Altre sezioni


Ad festas choreas celibes

Ex more venite virgines!

Ex more sint ode flebiles

Et planctus ut cantus celebres!

5

Inculte sint meste facies

Plangentum et flentum similes!

Aurate sint longe ciclades

Et cultus sint procul divites!

Galadite virgo Iepte filia

10

Miseranda patris facta victima

Annuos virginum elegos

Et pii carminis modulos

Virtuti virginis debitos

Per annos exigit singulos.

15

O stupendam plus quam flendam virginem!

O quam rarum illi virum similem!

Ne votum sit patris irritum

Promissoque fraudet dominum

Qui per hunc salvavit populum,

20

In suum hunc urget iugulum.

Victor hic de prelio

Dum redit cum populo,

Prior hec pre gaudio

Occurrit cum tympano.

25

Quam videns et gemens pater anxius

Dat plausum in planctum voti conscius,

Triumphum in luctum vertit populus.

Decepisti, filia,

Me, dux ait, unica,

30

Et decepta gravius

Nostra lues gaudia,

Quamque dedit dominus

Perdet te victoria.

Illa refert: Vtinam

35

Meam innocentiam

Tante rei victimam

Aptet sibi placidam!

Immolare filium

Volens Abraham

40

Non hanc apud dominum

Habet gratiam,

Vt ab ipso puerum

Vellet hostiam.

Puerum qui respuit

45

Si puellam suscipit,

Quod decus sit sexus mei, percipe

Vteri qui tui fructus, inspice,

Quid mihi quid tibi sit hoc glorie.

Vt sexu sic animo

50

Vir esto nunc, obsecro.

Nec mee nec tue obstes glorie

Si tue preferre me vis anime

Exemploque pravo cunctos ledere.

Sinat te dilectio

55

Preferat hanc domino

Vnaque tu dominum

Offendens cum populo

Amittas et populum

Displicendo domino.

60

Non est hic crudelitas

Sed pro deo pietas,

Qui ni vellet hostiam

Non daret victoriam.

Solvens ergo debitum

65

Placa pater dominum

Ne forte, cum placitum

Erit, non sit licitum.

Quod ferre non trepidat

Virgo tenera,

70

Inferre sustineat

Viri dextera,

Sponsio quem obligat

Voti propria.

Sed duorum mensium

75

Indulgebis spatium,

Quo valles et colles cum sodalibus

Peragrans et plorans vacem planctibus,

Quod sic me semine privet dominus.

Sitque legis sanctio

80

Mea maledictio,

Nisi sit remedio

Munde carnis hostia,

Quam nulla pollutio

Nulla novit macula.

85

His gestis rediit

Ad patrem unica

Secreti thalami

Subintrans abdita

Lugubris habitus

90

Deponit tegmina.

Que statim ingressa balneum

Circumstante choro virginum

Fessam se refovet paululum,

Et corpus pulvere squalidum

95

Laboreque vie languidum

Mundat ac recreat lavacrum.

Varias unguenti species

Aurate continent pixides

Quas flentes afferunt virgines.

100

His illam condiunt alie

Capillos componunt relique

Vel vestes preparant domine.

Egressa post paululum

Virgo lota balneum

105

Mittit patri nuntium

Vt aram extruat

Ignem acceleret

Dum ipsa victimam

Interim preparet,

110

Que deo convenit

Principem condecet

O quantis ab omnibus

Istud eiulatibus

Nuntium excipitur!

115

Vrger dux populum

Vt hec accelerent,

Et illa virgines

Vt cultum properent

Et tamquam nuptiis

120

Morti se preparent.

Illa bissum propriis

Madefactum lacrimis

Porrigit, hec humidam

Fletu suo purpuram.

125

Auro gemmis margaritis

Variatum est monile

Quod sic pectus ornat eius

Vt ornetur magis inde.

Inaures et anuli

130

Cum armillis aurei

Virginis tenerrimum

Onerant corpusculum.

Rerum pondus et ornatus

Moram virgo iam non ferens

135

Lecto surgit et repellit

Que restabant ita dicens:

Que nupture satis sunt,

Periture nimis sunt;

Mox quem patri detulit

140

Ensem nudum arripit.

Quid plura quid ultra dicimus?

Quid fletus quid planctus ginnimus?

Ad finem quod tandem cepimus

Plangentes et flentes ducimus.

145

Collectis circa se vestibus

In are succense gradibus

Traditus ab ipsa gladius

Peremit hanc flexis genibus.

O mentem amentem iudicis!

150

O zelum insanum principis!

O patrem sed hostem generis,

Vnice quod nece diluit!

Hebree dicite virgines

Insignis virginis memores,

155

Inclite puelle Israel,

Hac valde virgine nobiles!