Iniuriis contumeliisque concitatus

Iam diu concepi dolorem nimium.

Nunc demum rumpere cogor silencium,

Cernens ecclesie triste supplicium

5

Et cleri dedecus atque flagicium.

Ker quant uos uolez faire d'euesche electium,

Currentes queritis intra cenobium

L'ab�(c)e o le prior uel camerarium,

Vt cleri sit caput gerens capucium,

10

Cucula iudicet superpellicium;

Et, quem deus fecit principem omnium

Et ki sor toz deureit aueir dominium,

Clericus monacho facit hominium.

Quem si aliquando uidissem obuium,

15

Putassem uidisse grande demonium;

Ker le jor m'auenist grant infor<tu>nium,

O j'eusse la nuit malum hospicium.

Vos fratrem linquitis et intra gremium

Matris ecclesie nutritum filium.

20

Ce fait inuidia, seruile uicium,

Que stridet, non ridet, cum uidet prouehi socium.

Or est uenuz li moines ad episcopium,

Pallidus et macer propter ieiunium:

Set mox assiduo stridore dentium

25

Sex frusta deuorans magnorum piscium,

In cena consumens ingentem lucium,

Inping<u>atur ingrassatur infra biennium,

Porcorum exemplo rebus carencium.

In claustro solitus potare fluuium,

30

Ore fait de forz uins tantum diluuium,

Que l'on le porte et lit par les braz ebrium.

Ore uerrez uenir milia milium,

De parenz, de neuoz turbam, dicencium:

"Je sui parenz l'euesche, de sa cognatium."

35

Dunt fait cestui canoine, hunc thesaurarium;

Cil, ki seruierant per longum spacium,

Amittunt laborem atque seruicium.

Tristis hypocrita, quem uos eligitis,

Adeptus honorem non suis meritis,

40

Primitus apparet et bonus et mitis;

Omnibus inclinat ceruicem capitis,

Paratus prestare, si quid exigitis.

Set primis duobus annis preteritis

Iam ferus apparet et seuus subditis,

45

Vexat uos et grauat causis et placitis.

Secedit ad uilas in locis abditis;

Quant est priueement et in abscunditis,

Carnibus utitur regula uetitis.

Si poscat rabies laciui capitis

50

Et presto sit puer, filius militis,

Que il deit adober pro suis meritis,

Qui uirgam suscitet mollibus digitis

Plus menu que moltun hurte des genitis.

Tunc primum apparet uestra dementia,

55

Quando pontificis incontinentia

Et uanitas patet et auaritia,

In quibusdam folie et ignorantia.

Caueat deinceps Beluacus talia!

Si quando uenerit res neccessaria,

60

Eslizez prode clerc de turba socia;

Mandetur filio mater ecclesia,

Vt mater filii sit in custodia.

Tunc cessent inter uos, si qua sunt odia,

Et latens inuicem maliuolencia.

65

Nel di pas pur cestui: assez buen home i a.

Bien set corteissement faire scutilia

Et manches de coltels atque fusilia

Et marmosez de fust et his similia.

Hoc bene preuidit urbs Senonensium

70

Et plebis et cleri sanum consilium,

Ki melz uoldrent eslire fidelem filium

Quam querere foris aduenam alium.

Mais un uasal i out, qui, gerens baculum,

Habere uoluit mittram et anulum

75

Et grandem dedisset nummorum cumulum;

Nam uasis aureis honerasset mulum,

Vt posset ascribi numero presulum.

Cil, ki primam uocem out en l'eslectium,

Vt uir magnanimus reiecit precium,

80

Turpis simonie deuitans uicium.

Elegit et cepit honestum socium,

Cleri leticiam, amorem ciuium.

In eo conuenit uoluntas omnium,

Neque scisma fuit neque discidium.

85

Molt m'a del suen don�(c); trestuit l'en mercium.

Je fui l'altrier a Senz entor l'acensium;

Nec fui spacio duorum mensium.

Vnques n'oi in mundo si buen hospicium.

Kis mun seignor Reinalt, uirum propicium.

90

Si uellem dicere dulce seruicium,

Duorum scilicet adolescencium,

Vestes et caligas michi trahencium,

Nec erant pilosi more bidencium,

Nec murmur resonans contradicencium.

95

Fuge suspicari par mal intencium!

In hoc seruicio non fuit uicium;

Etas enim mea uergit in senium.

Archidiaconus cepit consilium;

Apela Iohannem consiliarium:

100

"Mei couient al Primat a faire auxilium;

Ker il despendra molt ad hoc consilium."

Auant m'aueit don�(c) unum pellicium:

Vn cheual me dona, bonum cursorium,

Pinguem et iuuenem, ambulatorium,

105

Ne clop ne farcimos neque tro<ta>rium

Equitem remisit meum mancipium.

Nunc laudem dicamus precelso iuueni,

Iuueni corpore, set moribus seni!

Nostra Calliope, nunc michi subueni,

110

Ne laudem deteram ob culpam ingeni

Et iram incurram dulcis et sereni,

Et munus merear auene et feni.

Dicam de maximo iuuenum iuuene:

Opem ferte michi, Clio, Melpomene!

115

Docte uos forsitan detinent Athene

Et delectabiles poetarum cene;

Set, que uos retinent, laxentur catene.

Cetere sex ibi maneant Camene;

Vos autem, que turbe principes nouene,

120

Nostre principium date cantilene,

Vt cantare queam de domino bene,

Ne mandare semen uidear harene.

Certus sum de dono prandii uel cene,

Set adhuc de dono dubius auene.

125

Tunc respondit unus de turba:

"Re uera semen sterili conmittis harene.

Tu enim cantabis dulcius Sirene,

Dulcius Orpheo seu cigno sene,

Delectabilius uoce philomene,

130

Et eloquentior eris Origene,

Cum tibi dabuntur due mine plene,

Se je bien le conui."

"Frater, tu mentiris et non dicis bene.

Nam carmen proferam tam pium, tam lene,

135

Quod uobis madebunt pietate gene.

Ne quid stulte dicam, Iesu, tu me tene!"

Dicatur iuueni: gloria iuuenum,

Pauperum adiutor et baculus senum,

Primatem procurat pauperem, egenum,

140

Annum iam agentem plus quam quinquagenum.

Il me fesist grant bien ad unguem, ad plenum,

S'il me uolsist doner auenam et fenum.

Seignors, ker li preiez propter Nazarenum,

Quod ipse dignetur prestare auenam et fenum.

145

Andriu l'a don�(c) il, ki'n a plen son penum

Et i en ai mis en gage et sellam et frenum.

Mais mis sire Richarz, quem misit Anglia,

Super me commotus misericordia;

"Non est," ait, "uirtus, set est socordia;

150

Nec habent hunc morem in nostra patria,

Quod diues prebeat clerico prandia,

Equs non habeat nocte cibaria."

Dona mei un fustainne et uadimonia

Insuper redemit.

155

Cui sit gloria et gratia et copia

Omnium bonorum per secula seculorum.