Gilo Parisiensis historia gestorum 4

Testo base di riferimento: PL 155, 942-94

Altre sezioni


Nunc age, Christe, tuis da saepe datum Machabaeis

Divinum munus, tot millia vincat ut unus.

Millia famosae gentis cives gentis populosae

Vrbis, Christe, fave, vim gentis comprime pravae.

5

Ergo Dei pietas per pondera tanta malorum

Inspiciens animos non defecisse suorum,

Inspirat cuidam Turco miserendo laborum

Vt nostris urbem tradat, murumque decorum

Turribus, et capiat pro munere culmen honorum.

10

Ista diu secum vir versans, iudicat aequum

Vt prius haec pandat Boimundo; nec mora, mandat,

Illi quanta paret, se nequidquam dubitaret,

Praecipit ut capiat missum, dum res ea fiat,

Neve parando moram producant, tempus et horam

15

Hic designavit, sed in hoc dux participavit

Consilio procerum; comitum pars maxima verum

Missum ferre putat, dubitans pars altera nutat.

Dicta nocte tamen Boimundus colligit agmen

Pulchrius armatum, belli sudore probatum.

20

Dux animo flagrat, divortia nota peragrat.

Quisque pari voto suspirat pectore toto.

Per tenebras dux capit iter, galeaque nitente

Deposita silet, et graditur sub nocte silente.

Est via militibus timidis, iuga devia, valles,

25

Quaeque per obscuros lucebat semita calles,

Ne male res caderet, ductor licet ipse timeret,

Quod tamen angebat mentem frons laeta tegebat.

Dat spem tardanti, tristemque serenat ovanti

Vultu, virtutem stimulat, populoque salutem

30

Hactenus optatam nunc innuit esse paratam.

Vtque locum votis multoque labore petitum

Prospiciunt, hostemque vident vigilare peritum.

Stant procul, et latebris tecti, noctisque tenebris

Collucere faces spectant, arcusque minaces,

35

Et discurrentes per propugnacula Turcos

Purpureos cristis gladios versare coruscos.

Qui loca mutantes commissa, vices variantes,

Excubias noctis succederent, et faciebant,

Militibus clamando. Quis est? nec adesse sciebant.

40

Nec mora, dat dux magnanimus dignas duce voces,

Instimulando viros verbis animosque feroces:

Pluribus optatum votis, satis invigilatum,

"Tempus adest, proceres, Domini pietate paratum

Tempus in hoc protracta fuit victoria sera,

45

Perque novem menses Domini vindicta severa

Nos castigavit; sed sunt prope gaudia vera.

Ergo, viri fortes, forti persistite mente.

Vosque citi iuvenes, muros superate repente,

Vincite sed celeres, pudeat vos vincere lente.

50

Ille locus (monstratque locum), prius aggrediatur

Vos ibi palma fidens vocat, et prius inde petatur.

Dona manent omnes, sed non mea dona vocabo,

Quod sibi quisque dabit victori nulla negabo.

Sed moror, ite, viri, cum paucis hic ego stabo.

55

Accelerate, boni proceres, ego tardius ibo.

Si sit opus, pedes ipse prior certamen inibo."

Finierat, dubiusque silet dux, atque vagantur

Per totam mentem quaecunque futura putantur

Accelerant iuvenes. Fulcherius imminet ante.

60

Per tenebras legit ille vias gressu titubante.

Illis temporibus radios ducente cometa,

Praemonstrabatur regni mutatio laeta.

Astra polusque novo sunt obfuscata rubore,

Cordaque sunt hominum nimio perculsa timore.

65

Noctis erat medium cum miles ad illa paratus,

Constitit ad turrim, quam traditor ille beatus

Servabat, stupuitque nimis de turre vocatus.

Eia! clamabat Turcus, conscendite muros.

Summa petat virtus, premat hostes iam ruituros,

70

Scalarumque modo funes huc ferte plicatos.

Movit eos tandem latitantes, saepe rogatos.

Denique calcata formidine, vi revocata,

Vepribus extracti vix, vincentesque coacti

Sese confortant, scalas ad moenia portant,

75

Dantque retro gressus iterum turpesque recessus.

Fructetis mersi referunt ad tuta reversi,

Et licet instaret Turcus, lux appropiaret,

Nil tamen audebant, sed corda gelata stupebant.

Increpat e muris vir vocibus agmina duris,

80

Iamque recedebat nox, et Matuta rubebat,

Cum stans in medio reliquorum iunior unus,

Sic ait: Oblatum, iuvenes, ne spernite munus.

Surgite, primus ero. Parent, Fulcherius ille

Natus Carnoti proceres praecedere mille

85

Non timet, invictae properans ad moenia villae.

Non hunc tardat onus clypei, sed ad ardua pronus

Evolat arma gerens, scalaeque viriliter haerens,

Illum Veneticus sequitur, stupet hostis iniquus,

Vt stetit in muris Fulcherius, ecce necantur

90

Fulmineo vigiles, et ad infima praecipitantur.

Exsultat victor, laniataque proterit ora.

Corpora trunca cadunt, lacerantur membra decora.

Aspirat fortuna viro, plebemque solutam

Turbat, quae requiem trahit inter pocula tutam.

95

Evellit postes, turresque subintrat, et hostes

Opprimit incautos, prospectus occupat altos,

Tresque capit turres propria virtute Boellus.

Hunc natura vocat tali cognomine tellus.

Germanos hic forte tuos, bone traditor urbis,

100

Sternit, quos pallet morientibus addere turbis,

Et fratres geminos impellit arce supinos.

Iamque viri fortes pendebant undique scalis.

Nec dubitat quisquam niti per membra sodalis

Ascensu superant muros, fastigia dextris

105

Prensant, obiiciunt clypeos ac tela sinistris.

Instaurant animos Turci, detrudere primos

Frustra luctantur, trepidaque manu iaculantur

Fratrum fata dolens Turcus, sed de nece nolens

Sumere vindictam, pacemque resolvere fictam,

110

Frena dat huic irae, properat portas aperire.

Educensque graves gemitus de pectore, claves

Portae porrexit Boimundo, duxque reflexit

Supplex ante virum corpus, vultumque severum.

Diffugiunt miseri cives, ubi morte teneri

115

Cuncta vident, telis sternuntur moenia tota,

Et sunt de muris Parthi rubra signa remota.

Albaque pro rubeis illic vexilla locantur.

Ad commune bonum sic agmina fida vocantur,

Clangoremque tubae tulit ad tentoria ventus.

120

Impediuntur equi frenis, fremit arma iuventus.

Nec mora, prosiliunt de castris agmina densa,

Deseruere duces campis tentoria densa,

Dum sine lege ruunt, ex urbe viros fugientes

Excipiunt, terraeque premunt hos sponte cadentes.

125

Sponte cadunt quibus exciderant cum corpore mentes

Agmina per portas mox irrupere patentes,

Et pressere viri primorum terga sequentes.

Protinus invadunt urbem, dant vulnera multa,

Passim turba perit vino somnoque sepulta.

130

Signa canunt, matresque gemunt, est luctus ubique,

Perque vias omnes gentis cruor errat iniquae.

Ore vomit cerebrum capitis compage soluta

Infans, et foedant nutricem oscula muta

Ad matres tendunt captivae lumina natae,

135

Lumina (namque manus rigido sunt fune ligatae),

Flent haerentque senes; templis auro spoliatis,

Duraque percutiunt loca frontibus inveteratis.

Emicat ante volans Godefridus, inertia spernit

Corpora, quosque videt torquentes spicula sternit.

140

Loricas clypeosque simul secat ense nitenti,

Territat instantes hoc, obiicit hunc fugienti.

A nece vix gladium dux ipse potest inhibere,

Quosque mori nollet gladio multi periere.

Vulnere nam si quem parvo perstringere captat,

145

Hunc rapido mucrone manus, licet inscia, mactat.

Dum quaecunque suis suadet victoria laeta,

Gens levis exsequitur, licitis miscens inhonesta,

Celavit pannis regem rex obsitus annis,

Victorumque manus sic evasit Casianus.

150

Non tamen est fatis ereptus, sed bene notus

Armenio cuidam fugiens et ab urbe remotus,

Perdidit annosis cinctum caput undique villis,

Atque reportatur cervix suspensa capillis.

Per vicos urbis caput applaudendo sequuntur,

155

Armenii Turcique suo pro rege queruntur.

Vrbi contiguus mons est, montisque cacumen,

Non leviter valet humanum comprendere lumen,

Stat super hoc castrum, de quo patet Antiochena

Pulchra nimis regio, cum lux solet esse serena.

160

Illuc evadunt Persae, nostrosque sagittis

Inde premunt, nec tota venit victoria mitis.

Cum legione sua Boimundus suscipit ictus

Illorum, petit hostis eum per moenia victus.

Cumque super murum turrim dux fortis haberet.

165

Quae munita parum castro vicinius haeret,

Incumbebat ei saevissima turba, resumptis

Viribus, ammentant Arabes de culmine montis

Ast alii conantur eum depellere contis,

Perque globos densant cuneos, et culmina prensant.

170

Praelia committunt, vix primi spicula mittunt

Assimilanda nivi, calcantque cadavera vivi.

Dux equitesque ducis consistunt, et morientes

Turribus evolvunt, civesque necant subeuntes.

Nunc instant sude, nunc saxo, per tela ruentes

175

Hos fugiunt, hos deiiciunt, dux summa tenentes

Amputat ense manus, clypeoque sonante furentes

Sustinet, hortatur proceres, telis oneratur.

Dum certant acies, iaculum femori ducis haesit,

Atque virile femur graviter vulnus leve laesit.

180

Dux igitur reprimens fugientis sanguinis undam,

Deseruit primam turrim, petiitque secundam.

Vtque sui videre ducis procumbere mentem,

Apulus et Calaber fugiunt victam modo gentem.

Sed tamen amissa vir solus in arce remansit,

185

Cuius honesta satis Boimundus funera planxit.

Hostibus hic mediis ubi se videt esse relictum,

Exagitans clypeum circum sua tempora pictum,

Territat instantes turbas sub turre vagantes,

Obruit elapsis de summo culmine saxis,

190

Mille manus lassat, manus una viros sude quassat

Frustaque caementi decrustans ungue trementi,

Stantibus infligit, ferro cava tempora figit.

Hunc sub pace vocant cives, succurrit at isti

Quam pulchrum sit marte mori pro nomine Christi.

195

Iamque superficiem clypei densaverat hostis

Missilibus; iacet orbis iners, pondus grave costis

Protinus haud timide sese super agmina iecit.

Tormentumque novum proprio de corpore fecit,

Et fractus fregit multos. Haec Apulus egit.

200

Sed quis id expediat verbis? quae lingua notare

Funera tot poterit, tot captivos numerare?

Nec turbare quidem queat amplificatio verum;

Sufficiat mihi summa sequi vestigia rerum.

Vrbs antiqua, potens, Petri cathedra decorata,

205

Ecclesiae sedes post Romam iure vocata,

Vrbibus innumeris urbs assidue dominata,

Muris, delubris, felix, iucunda, salubris,

Ignorantis erat populi demersa tenebris.

Inde sed erupit, nova facta, magisque celebris,

210

Vestes gemmatas, auroque domos laqueatas

Agmen habet nostrum, peregrinum possidet ostrum

Vrbis et unius explevit copia gentes,

Pauperibusque nihil possunt auferre potentes.

Servus in hac servos habet urbe, cliensque clientes

215

Illam luce Iovis tuus intrat, Christe, satelles;

Sed castellanos nequit exsuperare rebelles.

Ergo die tota pugnat, noctique laborem

Continuat, nullumque capit sub nocte soporem.

Ast ubi mane datur, Venerisque dies reseratur,

220

Stans eques in muris, dum sustentatur ab hasta,

Sortitusque locum, loca lustrat lumine vasta,

Pulveris obscuram prospexit in aere nubem.

Tristia mox reliquam vocat ad spectacula pubem.

Suspensis animis per propugnacula stabant,

225

Diversique viri, diversa videre putabant.

Appropiare quidem Turcos pars vaticinatur,

Pars Bysantinos fore credit quos speculatur.

Ardentes clypeos sol lumine percutiebat,

Paulatimque frequens exercitus adveniebat.

230

Consedere tamen procul, exspectando sequentes

Corbana militiae princeps, reliquique potentes.

Sed quidam Persae iam moenia spe capientes,

Vrbis in aspectu campos petiere patentes,

Diversisque modis gaudent ibi luxuriare,

235

Turpia non cessant speculantibus, improperare.

Spumantes per gramen equos dimittere certant,

Nudatos enses iaciunt, iterumque receptant.

Exululant, passim volitant, clausisque minantur,

Telaque per vacuas auras temere iaculantur.

240

Tutius esse putant nostri loca certa fovere

Quam casus incerta sequi bellumque movere.

Sed cum iam Turci remearent vociferantes,

De Barnavilla sequitur Rogerus ovantes

Cum tribus armatis, quos postquam gens remorata

245

Respexit, facit insidias sub rupe cavata.

Dumque lacessentes aliquos nostri sequerentur,

E latebris fures saliunt nostrique tenentur

Inclusi, versique stupent, animisque receptis,

Vallantes penetrant, clypeis ad terga reiectis.

250

Vt sit ubi canibus post cervi crura solutis,

Hi pedibus praedam, portum petit ille salutis

His alas addit spes, fit celer ille timore,

Mox voti compos cervus canis exit ab ore.

Nos ita Parthus agit praeceps, in verbera pendens.

255

Sic fugit ista cohors, ad vitae praemia tendens.

Instigat socios Rogerus, et excipit ictus.

Nunc tardare facit probitas et conscia virtus.

Telorum silvam vix sustinet horrida parma.

Labentem sustentat equum, tinguit cruor arma

260

Oppressis fortuna nocet. Iam deficiebant.

Instantes, Rogere, tui iam tuta tenebant,

Cum te praecipitat sonipes male praecipitatus,

Nec relevaris equi revoluti mole gravatus.

Qui non parcebas hosti, foedaris in alto

265

Vulnere, nec voluit Turcus tibi parcere capto?

Aestuat in muris confusa pudore iuventus,

Dum premitur iaculis vir fortis ab hoste retentus.

Avertunt oculos proceres qui prospiciebant,

Cum per saxa canes insignia membra trahebant,

270

Raptatoque viro subito caput amputat ensis.

Tunc vero resonant clamoribus agmina densis.

Parthus ovat, digitis premit caput ille cruentum,

Praefigensque sudi madefactum sanguine mentum,

Ora refert ad castra nigro rorantia tabo,

275

Vrbis ad eventus nunc ingenium revocabo.

Vrbi quaque die Turci sua castra propinquant,

Marte minis clausis, suadent ut adepta relinquant.

Et castrum plures ex illis ingrediuntur,

Intus et exterius ita nostros aggrediuntur

280

Non igitur positis telis manus ulla vacabat,

Nec galea quisquam pressum caput exonerabat.

Nocte cubant tecti clypeis in pulvere vili,

Membraque deficiunt ipso cruciata cubili.

Vrbis turbabat loca discursus iaculorum.

285

Turres inde rigent, hirsutaque tecta domorum,

Se quoque gentiles in aperta pericula mittunt,

Et prope decertant gladiis, arcusque remittunt

Hostes, et nostri modicum discrimen habebant.

Omnes quaque die sub castro conveniebant.

290

Iamque opibus minimis a pluribus attenuatis,

Vix aliquid victus restabat in urbe beatis.

Ergo fames crudelis adest, crudelior omni

Peste, viri vigilant, fugiunt ieiunia somni.

Deformat macies vultus, nigriora sepultis

295

Ossibus ossa micant, apparent viscera multis.

Vulgus iners herbas dubias lethumque minantes

Vellit, et in duro luctantur cespite dentes,

Frondibus hi gaudent arbusta suis spoliare,

Illi more ferae radices, prata vorare.

300

Multa quidem comedunt hominum non cognita mensis.

Arida facta manus VIX pondera sustinet ensi

O referenda Deo virtus, circumdata peste

Nostra cohors saturo ieiunam timetur ab hoste.

Res nova! crus asini libris tribus appretiatur

305

Quique dedit pretium, non prodigus inde putatur.

Ora movent pueri, matresque vocant morientes,

Aera pro solitis epulis aurasque terentes

Cursor equus quem vix nuper carcer retinebat,

Nunc avido morsu vacuum praesepe petebat,

310

Et tandem posita feritate, furore remoto,

Labitur infelix singultans corpore toto.

Devorat hunc etiam praestans virtute iuventus,

Et cibus iste placet populis caro licet emptus.

Dum pereunt, dum qui poterat persistere fortis,

315

Vivit, si vivit quisquam sub imagine mortis

Vir quidam data nocte sibi solatia sancta

In commune refert. Fidei fiducia tanta est,

Ille refert palmam nostris post quinque paratam

Esse dies, hilaratque viros plebemque vocatam

320

Praeterea mentes nostrorum laetificavit

Lancea quae Domini latus innocuum penetravit.

Post haec congressum castellanis vetuere:

At murum nostri gentilibus opposuere.

Pluribus exemplis, ubi spes est reddita vitae,

325

Tertio ieiunant omnes sicut Ninivitae.

Tunc Eremita ducem Turcorum Petrus adivit.

Corbana dux sublimis equo se forte ferebat

Ad portum, lasciva cohors utrinque fremebat,

Cum subito Petrus turbam subit impedientem.

330

Nec timuit quemdam Turcum sibi praecipientem,

Et caput inflectat, vultumque potentis adoret,

Pectore sic placido demissa voce peroret,

Dum negat hic homini deitatis reddere cultum,

Illius incurvat gentilis dextera vultum,

335

Illius a stolidis bona deridetur honestas,

Sed tamen est illi fandi concessa facultas.

"Maxime dux, vir parvus ait, nos non aliena

Quaerimus; ad nostros urbs pertinet Antiochena.

Cur igitur nos a propria vis pellere sede?

340

Si censura movet te iuris, ab urbe recede;

Aut si credere vis, erroris lege remota,

Sit regno transcripta tuo Romania tota,

Fies rex Syriae, rex istius regionis,

Tuque potens multum multis onerabere donis.

345

At si mente sedet pugnandi tanta voluntas,

Si mavis spectare manus ad praelia iunctas,

In paribus sortem reliquorum praecipe poni.

Quique pari bello cedent, cedant regioni,

Pugnent cum totidem triginta sive viginti,

350

Discedant, si sorte valent discedere victi."

Dixit. Ad haec ensem quatiens dux Corbana nudum:

"Tune putas impune mihi talem dare ludum?

Hoc gladio caput amittes, truncabitur isto

Gens quae nescio cui studet obsequium dare Christo."

355

Discedit Petrus dictis commotus acerbis.

Arma parant proceres auditis ordine verbis.

Illa nocte patres vigilant, errata fatentur,

Turba gemens aras tenet, ecclesiaeque replentur.

Luce data ter tres de tota gente statutae

360

Sunt acies, propriumque ducem sunt quaeque secutae.

Quas habeant in fronte manus, ibi disposuere,

Quos medio, vel quos cupiant extrema tenere.

Sistitur Hugo prior, medium robur tenuere

Magnanimi septem, Boimundo deseruere

365

Vltima, custodes per muros instituere

Hic ducis officium praesul Podiensis habebat,

Et populos aegri Raymundi rite regebat.

Lancea sancta Dei praevecta viros animabat,

Membraque pontificis lucens lorica gravabat.

370

Hic populi voces, ubi voce manuque repressit.

Dixit, eo silente, solo gens prona silescit

"Rebus in extremis vires effundite totas.

O proceres, renovate manus Turcis bene notas.

Ite per ignavos, gladiis disrumpite gentes,

375

Quas primi iactus exarmant deficientes.

Mittet in auxilium Deus angelicam legionem;

Opprimet hunc populum velut oppressit Pharaonem.

O quanto rapitur gens insensata furore!

Haec emit infernum proprio malesana cruore.

380

Denique lucratur poenam, caro bis cruciatur,

Atque per hanc mortem sine fine meretur.

At nobis sit sive pati postrema necesse,

Sive Deus superet gentiles, quod precor esse,

Exitus est felix, orietur morte corona,

385

Militibus diversa dabit victoria dona.

Vincetis; virtutis erit vestrae monumentum.

Parthorum caedes iam conspicio morientium.

Ne dubitate, suos pugiles Deus haud patietur

Plura pati quam ferre queant, ut glorificetur

390

Laetitiae stimulis agitari sentio gentem.

Supportate, viri, me gaudia vestra trahentem.

Sint rata, Christe, precor, nostris gratissima vota,

Vt vincamus. - Amen," respondit gens rece mota.

Interea mandat dux Persarum Boimundo

395

Primo suos equites dici, nostrosque secundo.

Nomen et a reliqua iubet, hoc abradere gente

Neve decus mundi mittatur in arma repente,

Praecaveant, numeroque pari pugnetur utrinque.

Tunc ita legatum dux increpat, ista relinque.

400

Desine vana loqui, nos ad maiora vocamur.

Vincamus simul, o comites, simul aut moriamur.

Respexitque suos comites, bona vel mala vere

Proveniunt sanctis, nihil interea timuere

Nostri, sed portas ingressi distribuere

405

Per loca certa viros, dum tutus ab urbe recessit

Nuntius, ita Deus tua dispensatio gessit

Presbyteri turres rara cinxere corona,

Illorum iacet in muris pars maxima prona,

Ornatique stolis quas sumunt tempore missae,

410

Altius hi psallunt, hi flent, orantque remisse.

Vt sonuere tubae, populos prior Hugo feroces

Invadit, solitas emittunt undique voces.

Francorumque cohors longo distenta recessu,

In seriem coniuncta pari petit agmina gressu.

415

Stant infra iactum teli, totoque vigore

Inflectunt arcus Turci nervo meliore

Intensos, stridendo volant per inane sagittae.

Instat eis oblita brevis gens Gallica vitae.

Paulatim dant pressa retro vestigia Parthi,

420

Vicinoque timent dextras committere Marti.

Spicula Turcorum divertit ab agmine ventus.

Evrardus de Pusiaco fervensque iuventus,

In bello quaerunt bellum, gladiosque levabant

Percussi, quos percuterent non inveniebant.

425

Nuntius ecce celer venit a Boimundo,

Qui dum pauca refert, sua praeter radit arundo

Tempora sed tantum haec, inquit, Boimundus utrinque

Hostibus urgetur, fugitivos, Hugo, relinque.

Conversis mox Hugo suis, Arabes speculatur

430

Hastatos circa Boimundum. Tunc ita fatur.

Quod iuvenes optastis adest, huc ferreus hastis

Horret ager, vertamur ad hos incumbere vastis

Viribus. Ergo manus iungunt comes et Boimundus.

Hic etiam dux ille ducum stabat Godefridus.

435

At contra tendunt Arabes, regesque potentes,

Et rex Damasci Lucas, illicque furentes

Stant pro amici duo; namque duos sic turba vocabat.

Dux Boimundus adhuc, Godefridus, et ipse vocabat

Bellum primus init magnus frenumque furenti

440

Laxat equo, cuidamque viros in marte moventi

Hasta disrupit guttur, vitamque loquenti

Abstulit, et voces hastilis lancea lenti

Frangitur, ille gemens petit ore solum morienti.

Concurrunt Arabes et Francigenae violenter.

445

Pugna gravis surgit, iaculis obtexitur aether.

Hic Balgentiacus Odo primus ubique ruebat,

Vexillum tenens, se non retinere valebat.

Cum degustasset latus huic non visa sagitta,

Stridula signiferum privavit lancea vita.

450

Lapsus at ille cadens, humectat sanguine signum,

Et quo conciderat traxit de vulnere lignum.

Mox succedit ei, signumque levat Boemensis

Willelmus, iuvenique viam fecit suus ensis.

Non procul hic ibat nostrorum parva caterva,

455

Quos nimis urgebat Turcorum turba proterva,

Turbaque fraude nocens ipsos per gramina sparsit.

Quos aluit ventus, et sic ager aridus arsit.

Ardor at ille dedit fumum tenebrasque creavit,

Perque cavam nubem campo trahit hostis in aequo,

460

Atque negat pedites ter centum vulnere caeco.

Tunc cum Pagano Belvacensis Rainaldus,

Cumque Drogone Thomas, et bellipotens Clarebaldus,

Et reliqui subiti se mortibus eripuere,

Et rapido cursu belli robur petiere

465

Fortis ut ista cohors se magno iunxit Hugoni,

Immenso veluti cedunt armenta leoni,

Sic Arabes illis, vertuntur scuta reiecta.

Vicisti, Deus omnipotens, clamat Godefridus,

Instat in patria, primusque volat Boimundus

470

Corrigiis agit hostis equo, insibilat aether.

Pulvis ad astra volat morientium sanguine teter,

Contigerant collem quemdam populi fugientes.

Tunc Parthi latus in laevum sese replicantes

Post longam restare fugam fortes voluere,

475

Arcu converso nostros iterum petiere.

Impiger ergo senex Geraldus de Melione,

Tempore qui fuerat longa aeger in obsidione,

Sicut inermis erat, medios irrumpit in hostes,

Et meruit pulchram mortem confessus. In hostes

480

De nostris aliqui tribus invasere diebus.

Sed tantis non sufficiet mea pagina rebus,

Quinque camelorum capiunt et millia dena.

Pluribus inveniunt spoliis tentoria plena.

De Turcis equites decies sunt mille necati

485

Cum totidem, pedites miseri non sunt numerati.

Praeterea qui castellum civile tenebant,

Castellum nostris reddunt, quia mira videbant.

Regius inter eos iuvenis de Perside natus

Est cum ter centum sacro de fonte levatus.

490

Deleo de nostro de qualicunque libello

Hos quos non puduit sese subducere bello,

Haec miseranda cohors velut ad vomitum revocata

Praetulit exsilium patriae, mundo sociata.

Praetereo nostros quare timuere iuvare

495

Consilio Stephani Constantinopolitani.

Prima cohors, primique duces, loca prima tuetur.

Vulgus inerme tenet medium, murique replentur.

Tunc regalis Hugo, qui Magnus iure vocatur,

Nomen dote replens, communi voce rogatur,

500

Vt Constantinam petat urbem nomine dictam,

Induperatori regionem reddere victam

Cura fuit; lex, iura, fides data, pignora, pactum.

Vox populi mixtaeque preces misere coactum.