chronica Hispana carmen Campidoctoris

Testo base di riferimento: J. Gil, 1990


Bella gestorum possumus referre

Paris et Pyrri necnon et Eneae,

Multi poetae plurima cum laude

Que conscripsere.

5

Sed paganorum quid iuuabunt acta,

Dum iam uilescant uetustate multa?

Modo canamus Roderici noua

Principis bella.

Tanti uictoris nam si retexere

10

Ceperim cuncta, non hec libri mille

Capere possent, Omero canente,

Summo labore.

Verum et ego parum de doctrina

Quamquam aurissem, e pluribus pauca

15

Rithmicans tamen dabo uentis uela

Pauidus nauta.

Eia, letando, populi caterue,

Campidoctoris hoc carmen audite!

Magis qui eius freti estis ope,

20

Cuncti uenite!

Nobiliori de genere ortus,

Quod in Castella non est illo maius,

Hispalis nouit et Iberum litus

Quis Rodericus.

25

Hoc fuit primum singulare bellum,

Cum adolescens deuicit Nauarrum.

Hinc Campidoctor dictus est maiorum

More uirorum.

Iam portendebat quid esset facturus:

30

Comitum † litenam superaturus,

Regias opes pede calcaturus,

Ense capturus.

Quem sic dilexit Sancius rex terre,

Iuuenem cernens ad alta subire,

35

Quod principatum uelit illi prime

Cohortis dare.

Illo nolente Sancius honorem

Dare uolebat ei meliorem,

Nisi tam cito subiret rex mortem

40

Nulli parcentem.

Post cuius necem dolose peractam

Rex Eldefonsus obtenuit terram.

Cui quod frater uouerat per totam

Dedit Castellam.

45

Certe nec minus cepit hunc amare,

Ceteris plus quam uolens exaltare,

Donec ceperunt ei inuidere

Compares aule

Dicentes regi: "Domine, quid facis?

50

Contra te ipsum malum operaris,

Cum Rodericum sublimari sinis.

Displicet nobis.

Sit tibi notum: te nunquam amabit,

Quod tui fratris curialis fuit;

55

Semper contra te mala cogitabit

Et preparabit".

Quibus auditis susurronum dictis,

Rex Eldefonsus tactus zelo cordis,

Perdere timens solium honoris,

60

Causa timoris

Omnem amorem in iram conuertit,

Occasiones contra eum querit,

Obiciendo per pauca que nouit

Plura que nescit.

65

Iubet e terra uirum exulare.

Hinc cepit ipse Mauros debellare,

Yspaniarum patrias uastare,

Vrbes delere.

Fama peruenit in curiam regis

70

Quod Campidoctor, Agarice gentis

Obtima sumens, adhuc parat eis

Laqueum mortis.

Nimis iratus iungit equitatus,

Illi parat mortem nisi sit cautus,

75

Precipiendo quod si foret captus

Sit iugulatus.

Ad quem Garsiam comitem superbum

Rex prenotatus misit debellandum.

Tunc Campidoctor duplicat triumfum

80

Retinens campum.

Hec namque pugna fuerat secunda,

In qua cum multis captus est Garsia.

Capream uocant locum ubi castra

Simul sunt capta.

85

Vnde per cunctas Ispanie partes

Celebre nomen eius inter omnes

Reges habetur pariter timentes

Munus soluentes.

Tertium quoque prelium commisit

90

Quod Deus illi uincere permisit:

Alios fugans aliosque cepit,

Castra subuertit.

Marchio namque comes Barchinone,

Cui tributa dant Madianite,

95

Simul cum eo Alfagib Ilerde

Iunctus cum hoste

Caesaraguste obsidebant castrum

Quod adhuc Mauri uocant Almenarum,

Quos rogat uictor sibi dari locum,

100

Mittere uictum.

Cumque precanti cedere nequirent

Nec transeundi facultatem darent,

Subito mandat ut sui se arment,

Cito ne tardent.

105

Primus et ipse indutus lorica

(Nec meliorem homo uidit illa) Romphea

Cinctus auro fabrefacta

Manu magistra

Accipit hastam mirifice factam,

110

Nobilis silue fraxino dolatam,

Quam ferro forti fecerat limatam,

Cuspide rectam.

Clipeum gestat brachio sinistro,

Qui totus erat figuratus auro,

115

In quo depictus ferus erat draco

Lucido modo.

Caput muniuit galea fulgenti,

Quam decorauit laminis argenti

Faber et opus aptauit electri

120

Giro circinni.

Equum ascendit quem trans mare uexit

Barbarus quidam necne commutauit

Aureis mille, qui plus uento currit,

Plus ceruo salit.

125

Talibus armis ornatus et equo,

Paris uel Hector meliores illo

Nunquam fuerunt in Troiano bello,

Sunt neque modo.

Tunc deprecatur ...