carmina Arundeliana 27

Testo base di riferimento: C. J. McDonough, 1984

Altre sezioni


O tu gemma pontificum,

Regnum illustras Anglicum

Consilio prudente,

Cuius lux et laus euidens,

5

Cuius fama non occidens

Lucet sub occidente!

Te creans ad miraculum,

Te ceteris in speculum

Proposuit natura,

10

Vt te docente studeant

Et cauere, que noceant,

Et sequi profutura.

Sunt, quos virtus inhabitat,

Quos natura nobilitat,

15

Quos euehit fortuna.

Est ordo triplex hominum,

Set in te trium ordinum

Colleccio fit una.

Cum sis habundans opibus,

20

Cum sis facetus moribus

Et viuas erudite,

Fortune debes copiam,

Nature morum graciam,

Virtuti modum vite.

25

Herere potes dubius,

Cui trium cedas pocius,

Hiis tribus distribute.

Stant pro natura gracie,

Pro fortuna diuicie,

30

Merita pro virtute.

Te sibi tanquam domina

Vendicat ex diutina

Virtus possessione.

Vult in te ius dominii

35

Collati beneficii

Fortuna racione.

Te reclamat in proprium,

Quem creauit in filium,

Nobilitas nature.

40

Set hiis virtus preiudicat

Et ab vtraque vendicat

Te principali iure.

Sic intra quaternarium

Virtutum cardinalium

45

Firmiter es statutus,

Vt hoc fultus quadrangulo

Sis a lapsus periculo,

Sis a ruina tutus.

Stat a dextris prudencia,

50

Que te docet, quid latria,

Quid dulia colatur.

Per istam cultum domini,

Per illam scis, quis homini

Cultus exhibeatur.

55

Inter quos recte diuidens

Et ius vtrique prouidens,

Quod dignum ducis eo,

Affectu soluis hillari,

Que Cesaris sunt, Cesari

60

Et, que sunt dei, deo.

Rectis incedens pedibus

Vacansque bonis actubus

Et studio sermonis,

Nunc deo, nunc hominibus

65

Marthe peritus vicibus

Mariam interponis.

Stat a sinistris equitas,

Per quam res cuique debita

Expendis et inpendis,

70

Per quam non facis alteri,

Quod tibi non vis fieri,

Nec proximum offendis.

Iudicis ex officio

Nec nimis defers inpio

75

Nec innocenti noces.

Set prius te iustificas

Et, quod subiectis predicas,

Exemplo vite doces.

Non fortuna set meritis

80

Cognoscens causam diuitis

Iniurias coherces.

Obstans potentum viribus

Vires pro inpotentibus

Potencius exerces.

85

Vt in aduersis deprimi

Non possit status animi,

Precedit fortitudo,

Ne tenorem propositi

Mutet in te fortuiti

90

Casus vicissitudo.

Que si fraudetur debito,

Non minus in proposito

Virtutis perseuerat.

Fortune minas necligit;

95

Si quid preter spem contigit,

Non ideo desperat.

Nec condescendit vicio,

Quia virtutum studio

Videat inuideri.

100

Nec inuidis materiam

Demere nec inuidiam

Vult in se demereri.

Sequitur temperancia,

Que cor inani gloria

105

Non sustinet extolli.

Cui faues et obtemperas

Nec pascis aures teneras

Fauoris aura molli.

Nec excedis in gaudio,

110

Ne doloris accessio

Gaudii sit excessus.

Nec sic alludis prosperis,

Quin aduersa memineris

Futura post successus.

115

Castigas sensus singulos,

Pedes, manus et oculos

Dirigens in directum,

Restringens motus paruulos,

Allidens petre paruulos,

120

Ne capiant effectum.

Hec est virtutum series,

Vnde surgit spes paries

Ex fide fundamento.

Cui tectum supereminens

125

Est caritas, nec desinens

Nec carens incremento.

In te sibi dissimilis

In te fortuna stabilis

In alios proteruit.

130

Apud te nil degenerat,

Apud quem virtus imperat,

Sub quo fortuna seruit.

Que non regit, set regitur,

Obedit et obsequitur

135

Virtutibus ad nutum;

Ministrat opes sumptibus,

Graciam dat operibus

Pedisseca virtutum.

Queri potest nec temere,

140

Quis sum, qui tibi scribere

Presumo vel ignotus.

Ego sum tue penitus

Et voluntati deditus

Et gracie deuotus.

145

Vltorem te criminibus

Et fundatorem moribus

Nobis conseruet ille,

A quo repleta graciis

Est repecta pre aliis

150

Humilitas ancille.