Praedicatio Goliae

 

Multis a confratribus pridie rogatus

Vt eis exponerem, tociens probatus,

Quare Dei filius sic est humanatus,

Vt in crucis cornibus fieret assatus,

5

Et ut eius lancea foderetur latus,

Sic incepi dicere multis invitatus.

Viri venerabiles, viri litterati,

Hostes iniustitiae, legibus armati,

Vestri non sufficio sarcinae mandati,

10

Nec adire grandia licet parvitati.

Verbi ministerium mihi commisistis,

Quod est satis congruum in diebus istis

Erubescit facies, animus est tristis;

Factus sum incipiens, vos me coegistis.

15

Sapientes alloquor, supplico discretis,

Si non digne dixero, parcere debetis;

Loqui de coelestibus nescio secretis,

Caecus in apostolis, caecus in prophetis.

Sui magnitudine superant ignarum

20

Notiones singulae trium personarum:

Quid Pater, quid Filius, patet mihi parum

Quid sit unde Filium Pater habet carum.

Vna est substantia tribus in personis,

Vnitatis regula plus quam unionis;

25

Nunciat in angelis, iudicat in thronis,

Ad aeternae seriem dispositionis.

Cum Creator temporum non sit temporalis

Factus est sub tempore res materialis;

Pater est efficiens, Filius formalis,

30

Vtriusque Spiritus causa est finalis.

Creatori serviunt omnia subiecta,

Sub mensura, numero, pondere perfecta,

Ad invisibilia, per haec intellecta,

Sursum trahit hominem ratio directa.

35

Praedicat potentiam rerum magnitudo;

Ordo sapientiam, sive pulchritudo;

Bonitatis copiam summa plenitudo;

Pascit mentis oculos Trinitas hoc ludo.

Dignitate praeminet universae rei,

40

Factus ad imaginem maiestatis Dei;

Cuncta sibi serviunt, ipse servit ei,

Quem nox nocti praedicat et dies diei.

Obligavit omnia nostrae servituti,

Alia deliciis, alia saluti;

45

Sciunt evangelicis regulis induti,

Quibus frui convenit, quibus fas est uti

Hiis nos beneficiis voluit ditari,

Et adiecit cumulum muneris praeclari,

Cum pro nobis Filium misit incarnari,

50

Vt uniret hominem suo salutari.

Est inenarrabilis ista genitura;

In persona simplici duplex est natura

Ipse qui creator est ipse creatura,

Ligans dissimilia stabili iunctura.

55

Taceo particulam virginis beatae,

Non originaliter carnis obligatae.

Nec in lumbis Abrahae quondam decimatae,

Vnde Levi maior est Christus dignitate.

Haec simul cum anima Deo counita,

60

Vnum personaliter, una mundi vita;

Fides ita praedicat, fides credit ita,

Pereat in perfidis haeresis sopita.

Habens carnem similem carni peccatrici,

Formam servi praeferens, habitum mendici,

65

Quasi dolo repulit dolos inimici,

Tale bellum perfido decuit iudici.

Cum in Deum hominem misit hostis manum,

Vt moveret stabilem, infirmaret sanum,

Si quid iuris habuit in genus humanum,

70

Irrevocabiliter abiit in vanum.

O pugna mirabilis! O tropheum dignum!

Agnus lupum perimit, innocens malignum;

Qui per lignum vicerat, victus est per lignum,

Quod est terror hostium, quod est vitae signum.

75

Infirmatur medicus, sanet ut aegrotum,

Non per quinque porticus, nec per aquae motum,

Sed in vase figuli et in parte totum,

Proximo parieti copulat remotum.

Incipit in saeculo factor saeculorum;

80

Vitae panis esurit, sitit fons hortorum;

Mortis sompno clauditur oculus caecorum,

Plebis fit abiecto Deus angelorum.

Sol in nube tegitur, dies obscuratur;

Trepidat securitas, virtus infirmatur;

85

Disciplina caeditur, salus execratur;

Vita crucifigitur, ordo conturbatur.

Parum nabis proderet redemptorem mori,

Ni rediret iterum vita redemptori;

Liber inter mortuos redditur honori,

90

Et a dextris assidet natus genitori.

Vt divinae resonat pagina scripturae,

Processerunt tempora legis et naturae,

In antiquis patribus operum figurae,

Sensus allegorici species obscurae.

95

Vt a primis ordiar mundi rudimentis,

Fit de costa mulier Adae dormientis;

Rutilans ecclesia vitae sacramentis

Prodiit ex latere Christi morientis.

Haec est archa qua Noe cataclismo rexit;

100

Hunc Iacob evigilans lapidem erexit;

Haec in vase scirpeo Moysen inspexit;

Haec est nurus Noemi quam Booz dilexit.

Haec est tabernaculum in deserto factum,

Atrio circumdatum, tabulis compactum;

105

Haec est archa foederis, haec est vitae pactum

Inter verum Israel et Deum contractum.

Atrium exterius vita est activa,

In quo sacrificia sunt figurativa;

Hic altare concremat carnis incentiva,

110

Demolitur pinguia, lacerat lasciva.

Incenduntur hostiae carnibus oblatis,

Ligno crucis domini, flamma charitatis,

Agnus innocentiae et simplicitatis,

Hircus poenitentiae, turtur castitatis.

115

Primum tabernaculum contemplationem,

Mensa qua, praeponitur signat lectionem,

Panes verbum fidei, thus orationem,

Candelabrum spiritus illustrationem.

Futurorum pontifex Christus est bonorum,

120

Qui simul introiit in sancta sanctorum,

Non hircorum sanguine neque vitulorum,

Sed in suo, reserans aditum caelorum.

Hic extinxit gladium nobis resistentem,

Gladium versatilem, gladium ardentem;

125

Et removit Cherubin gladium tenentem,

Dum latronem suscipit Christus confitentem.

Quod fraternis manibus Abel est occisus,

Quod oblatus puer est cui nomen risus,

Quod missus in puteum fratribus invisus,

130

Quod ascendens in Bethel calvus est derisus;

Coram agno mystico mors est Pharaonis,

Quod saliva defluit patre Salomonis,

Quod intravit Daniel locum Babilonis,

Totum est mysterium Christi passionis.

135

Tangere sublimia res est onerosa,

Aeris in nubibus aqua tenebrosa,

Vt n spinis discrepat lilium vel rosa,

Sic a Dei laudibus vita vitiosa.

Tangens montem bestia debet lapidari,

140

Et indignus timeo plecti poena pari;

Sed a vobis postulo veniam praestari

Quorum voluntatibus nolo refragari.

Supplicemus interim gratiae divinae,

Quam humanae credimus summam medicinae,

145

Vt expertes ultimae faciat ruinae;

Sic sit salus omnibus et nunc et in fine!