Post Iosue de Iudicibus narratio fiat,

      A quibus auxilium sumpsit Hebrea tribus:

Sic et apostolicus chorus ecclesieque magistri

      Post Christum ueniunt nostraque bella gerunt.

5

Cum simulacra colens populus peccaret Hebreus,

      Illum tradebat hostibus ira Dei;

Cum prece pulsaret celos simulacra relinquens,

      Hostes terga dabant, illud agente Deo;

Sic te iussa Dei spernente, tuus uiget hostis;

10

      Si pulses precibus ethera, uictus abit.

 

De Othoniele

Peccat Hebreus, ait scriptura, Dei bonitatem

      Non recolit, Baalim pro deitate colit;

Ira superna Chusan super illum suscitat; annis

      Octo sub hoste gemens seruit Hebreus ei.

15

Postea suspirat, redit ad Dominum, datur illi

      Othoniel, pugnat, terra quieta manet;

Nec sensit plebs illa iugum sub iudice tanto

      Donec eum sibi mors subiugat ausa nimis:

Cum peccas, hostem pateris; cum crimina plangis,

20

      Celestis celerem dat tibi Rector opem.

 

De Aoth

Peccat Hebreus item, rex Eglon conterit illum;

      Pressus et afflictus supplicat ille Deo;

Plangit, suspirat, igitur respirat; in illum

      Sperat qui miseris semper adesse parat.

25

Qui populum seruet, qui dextram conterat hostis,

      Illa Dei pietas pro duce mittit Aoth.

Dexter Aoth manibus dextro femori dedit ensem

      Quo perimens Eglon liberat inde suos.

Signat Aoth iustos qui nulla parte sinistri

30

      Vt sint a dextris omnia dextra gerunt;

Ensis Aoth uerbum Domini designat acutum

      Quo fidei doctor destruit omne malum.

 

De Samgar

Sexcentos Samgar inuomere percutit hostes,

      Doctoremque notat qui sacra uerba serit,

35

Qui populi mentes doctrine uomere sulcat

      Ac in eis perimi noxia cuncta docet.

 

De Debora

Addit adhuc populus peccare Deo, datur hosti,

      Rexque Iabin premit hunc, sub pede colla tenens;

Plebs Dominum pulsat; dat opem tam Debora prudens

40

      Forma prophetie quam peregrina Iahel,

Historiam quarum propter mysterium sermo

      Succinctus referet, mystica pauca docens.

Debora iudicium dedit omne sub arbore palma

      Consistens, inter Rama Bethelque sedens.

45

Debora tam prudens, que dicitur esse prophetes,

      Siue loquela sonat siue uocatur apis;

Namque prophetie sermo, si mystica queris,

      Dulcior est ori melle fauisque tuo;

Et quia promittit palmam qua dextera iusti

50

      Floret, sub palma fertur habere locum.

Alta Deique domus per Rama Bethelque notatur:

      Sermo prophetie nos docet ista duo.

Euocat illa Barach qui dicitur esse coruscans,

      Sed fallens oculos desinit iste nitor;

55

Ergo Barach populi formam gerit iste prioris,

      Verba prophetarum quem docuere prius;

In legis splendore breui plebs illa refulsit

      Tempore, nec mansit illa corusca diu.

Excusante Barach se quod non iret in hostem

60

      Debora ni presens afforet, illa refert:

"Ibo quidem tecum, sed non tibi gloria cedet;

      Feminei sexus iste triumphus erit."

Ergo simul properant, hostilia prelia frangunt;

      Currum deseruit Sisara, terga dedit;

65

Hunc aliena Iahel recipit, potat sitientem;

      Sisara querit aquam, lac dedit illa tamen.

Claue seras dampnat, clauum portat, caput hostis

      Perforat; huic operi malleus addit opem.

Non tulit ergo Barach ex hostis morte triumphum,

70

      Sed palmam meruit inclita palma Iahel.

Hec aliena Iahel sonat hic ascensio, signans

      Ecclesiam que de gentibus orta manet;

Hec est scala Dei, tangens celeste cacumen,

      Per quam conscendit iustus ad alta poli.

75

Ecce, uides populum uirtute carere priorem,

      Ecclesiamque notas laudis habere decus.

Malleus et clauus, lignum ferrumque fuerunt

      Mors hosti, laudis causa fuere Iahel:

Sic crux et roseo perfusi sanguine claui

80

      Expulso Sathana nostra fuere salus.

Legis precepto Sathanan non uincit Hebreus,

      Sed superas eius tela uigore crucis.

 

De Gedeone

Traditur hic populus Madian; ut liberet illum

      Angelus accedit cum Gedeone loquens.

85

Quid notet hic Gedeon discerne; quid angelus

      Imperet attende; mystica facta uide!

Dum Gedeon paleas de granis elicit, illum

      Angelus ex hirco sacra parare iubet.

In petra carnes poni sucusque iubentur;

90

      Succinctus Gedeon ad sacra iussa fauet.

Angelica uirga tanguntur singula, flammam

      Petra parit, flamma deuorat omne sacrum.

Mundator palee diuina uidet quia mundis

      Mentibus a mundo sepe superna patent.

95

Angelus offerri iubet hedum: sordida carnis

      Crimina mactari pagina sacra iubet.

In petra carnes ponuntur quando superni

      Regis ad exemplum se caro nostra domat.

Offert cum carne sucum qui noxia mentis

100

      Cum culpis operum sub ratione premit.

Angelus hec tetigit uirga quia celica uirtus

      Nunquam privat ope quos bona uelle uidet.

Ignem petra uomit, ignis uorat omnia: missus

      Spiritus a Christo concremat omne malum.

105

Exorat fieri Gedeon in uellere signum

      Vt si deuincat hostica bella sciat.

Vellus compluitur, rorem sitit area: uellus

      Iudeam, gentes arida signat humus;

Legis nube Deus prius irrorauit Hebreos,

110

      Sed fuit a tanto gens aliena bono.

Signum mutatur: fusum bibit area rorem,

      Lana sitim patitur que fuit uda prius:

Sic sua dona Deus in nos conuertit, Hebreos

      Ieiunos patiens muneris esse sui.

115

Concha repletur aquis expresso uellere: concham

      Virginis implesti munere, Christe, tuo.

His Gedeon signis certus de laude triumphi,

      Innumero cinctus milite flumen adit;

Ad fluuii potum celesti uoce docetur

120

      Quos et quot proceres ad sua bella trahat;

Qui lambendo canes imitantur ad arma uocantur;

      Quos curuare genu cernit abire sinit.

Miles quem retinet Gedeon ad bella iacentem

      Haurit aquam recto poplite, stante genu:

125

Stando fluenta bibit cuius mens recta, fluentis

      Irrorata sacris, quod docet illud agit.

Qui fluuium stantes hausere fuere trecenti;

      Perfectos numerus indicat iste uiros:

Qui trino solique Deo seruire laborant,

130

      Hos retinet Christus ut sua bella gerant.

Non caput armat eis cassis, non lancea dextram,

      Non humerum clipeus, sed neque mucro latus;

Immo tubis pugnant clangentibus, immo lagenis

      Confractis, immo lampadibus rutilis:

135

Talis martyribus concordat pugna; tyrannos

      Sancti uicerunt hac ratione suos;

Tunc cecinere tubis cum uiva uoce sonabant

      Christum, spernentes uerbera, uincla, cruces;

Corpora subdentes morti, fregere lagenas;

140

      Dum rutilant signis, lumina clausa patent.

Exterius rutilant post uascula fracta lagene:

      Post mortem signis corpora sancta micant.

Lumina uisa fugant Madian: miracula frangunt

      Et fidei subdunt ferrea corda ducum.

145

In dextra tenuere tubas leuaque lagenas:

      Designat maius dextra, sinistra minus;

Verba sonare Dei pro magno martyr habebat,

      Pro minimo penas suppliciumque pati.

 

De Abimelech

Emeritus Gedeon natos moriendo reliquit

150

      Septenos decies Abimelechque simul;

Hunc ancilla sibi peperit sua fratribus hostem;

      Vxores alios huic peperere sue.

Iste uagos socios sibi colligit, induit hostem,

      Fratrem deponit, tecta paterna petit;

155

Fratres predictos gladio transfigit, et unum

      Infecit lapidem sanguinis imbre nouo.

Qui fugiens latuit, solus Ioatham puer ictum

      Euadens gladii tutus ab hoste fuit.

Post cedem redit Abimelech, regnare laborat,

160

      Plebsque Sichem facit hunc regis honore frui.

Est Gedeon Christus; uxores sunt Gedeonis

      Gentes quas Christus iunxit amore sibi;

Septene decies lingue numero puerorum

      Signantur, linguas nempe tot orbis habet.

165

Abimelech prauos, ancilla notat synagogam,

      Que demum mortis est paritura uirum:

Ex hac procedet miser antichristus ad ortum

      Cum finem mundus senserit iste suum.

Hic, uelut Abimelech, dominando malis sibi iunget

170

      Raptores, miseros instabilesque uiros;

Hic perimet fratres quos nobilis edidit ortus,

      Hos cruciando quibus uita fidelis erit.

Euadens Ioatham pars est ea plebis Hebree

      Que bibet Helie uerba sequendo fidem.

175

Hic Garizim montem conscendit et ad Sichimorum

      Exclamat populum, mystica uerba sonans:

"Vt faciant regem sibi, ligna loquuntur oliue:

      'Mitis oliva, ueni, nos dominando rege!'

Inquit oliva: 'Gero pacem, lumen, medicinam;

180

      Pro regno tantis nolo carere bonis.'

Ligna subinde petunt ficum, pulsando, precando

      Vt ueniat, regnet, et dominetur eis.

Ficus ait: 'Fructus dulcissimus est michi; causa

      Regni dulcorem perdere nolo meum.'

185

Post hec ad uitem festinant ligna, petendo

      Vt super illa uelit regis honore frui.

Vitis ait: 'Cunctis iocundum profero uinum;

      Imperii regno prefero dona meri.'

Ad ramnum tandem concurrunt ligna, loquuntur

190

      Ramno de regno rector ut esse uelit.

Ramnus ait: 'Si me regali uertice uultis

      Extolli, fruticis uos tegat umbra mei;

Quod si non uultis, de ramno prodeat ignis,

      Et cedros Libani deuoret ardor edax.'

195

Ergo, uiri Sichimi, si non egistis inique,

      Vos Deus exhilaret Abimelecque ducem;

Et si peccastis in regem, prodeat ignis

      Ex uobis et uos regia flamma uoret."

Post hec uerba fugit Ioatham; pedibus timor alas

200

      Addidit, et uolucris in fugiendo fuit.

Sermones Ioatham contextos scemate paucis

      Versibus enucleo, singula uerba, tibi.

Vnctio sancta Sacri Flatus signatur oliva;

      Vngit oliva foris, Spiritus intus alit.

205

Ficus in Hebraica plantata propagine legem

      Signat fructiferam, si sacra uerba notes.

Est Christus uitis, uite pigmenta ministrans,

      Imbribus irrorans arida corda sacris.

Ramnus, qui pungit, laniat, dirumpit, aduncat,

210

      Est antichristus, quem replet omne malum;

Ex ramno nascens uorat ignis ligna: malignos

      Ex antichristo crimina nata cremant.

Ligna notant homines siluestres, igne perenni

      Dignos et reprobos ac ratione uagos.

215

Non ramnus pungens sed oliva uirens, sed odora

      Ficus, sed blanda uitis abhorret eos;

Antichristus enim regit hos, nam Spiritus Almus,

      Nam lex, nam Christus non dominatur eis.

Horum dona trium reprobe mentes, aliene

220

      A cultu fidei, non meruere sibi.

Hic malus Abimelech rexit tribus Israel annis,

      Cuius nequitiam pena secuta fuit;

Quem dolus offensum Sichimis dedit, inde peremptis

      Pluribus ex illis ipse peremptus obit;

225

Cui male de muro sub saxi mole molaris

      Comminuit cerebrum femina digna uiro.

Sic iuxta Ioatham Sichimos regemque peremit

      Vltio digna; suum crimen utrique luunt.

 

De Thola

Post Thola uir iudex bis denis et tribus annis

230

      Predicti populi dux dominusque fuit.

 

De Iair

Inde bis undenis dominando prefuit annis

      Huic populo legis iura tenedo Iair;

Ter denos genuit pueros, pullos asinarum

      Supra ter denos quos residere dedit;

235

Ter deni iuuenes urbes dominado regebant

      Ter denas, unoquoque regente suam.

 

De Iepte

Hunc sequitur Iepte, pro cuius laude triumphi

      Vnica nata fuit uictima facta Deo:

Denotat hic Christum, caro cuius in arbore pendens

240

      Hostia pro mundi facta salute fuit.

Iepte pugnator fortis sex prefuit annis:

      Fortior est Christus sub pede cuncta tenens.

 

De Abesan

Post ueniens Abesan per septem prefuit annos,

      Auxilium populo consiliumque ferens;

245

Ter denos habuit pueros totidemque puellas,

      Quos omnes genuit coniugioque dedit.

 

De Ahyalon

Isti succedens Ahyalon bis quinque per annos

      Plebis consultor et dominator erat.

 

De Abdon

Post istum princeps nouus Abdon, filius Hellel,

250

      Annis octonis iudicis egit opus;

Porro quater denos pueros genuisse, nepotes

      Ex his ter denos hunc habuisse ferunt;

Supra septenos decies pullos asinarum

      Hos residere pater uidit et ire simul.

255

Peccatis addens peccata, decem quater annis

      Prona Philisteis seruit Hebrea tribus.

 

De Samsone

Ad Manue nunc uerto manum magnique triumphos

      Samsonis, tenui carmine magna loquens.

Vxor erat Manue sterilis, cui ueste coruscus

260

      Angelus apparens leta locutus ait:

"Es paritura uiro puerum qui conteret hostes,

      Dextera cuius erit terror in hoste grauis;

Os cuius uinum non alliciet, corna ferrum

      Non agnoscet, eum uictus honestus alet."

265

Nascitur ergo puer Samson, crescit, sibi sponsam

      Copulat ex alia que fuit orta tribu.

Dum petit hanc, rugit leo; deprimit iste leonem,

      Quem necat et laniat et laniando secat.

Samson, qui solo designat nomine solem,

270

      Hoc animai perimit quod pecus omne tremit:

Christus, Iustitie Sol, solus conterit hostem,

      Cui sub peccato subditur omnis homo.

Mellificans examen apum subit ora leonis

      Inque leonino construit ore fauos:

275

Hostes qui pungunt animas clausos in Auerni

      Fauce bonos tanquam mel tenuere diu.

Sustulit ungue fauos Samson de fauce ferina:

      Christus ab Inferni sustulit ore suos.

Impetit hostilis Samsonem turba ligatum,

280

      Ille uelut stuppam fortia uincla secat.

Armat se Samson maxilla, se cruce Christus;

      Sternitur hinc hostis, uincitur inde Sathan.

Fons e maxilla salit ut recreet sitientem:

      Nos lauat et recreat crux sacra fonte sacro.

285

Ad Gazam Samson properans sibi iungit amicam:

      Vt sibi nos iungat, Tartara Christus adit.

Samsonem sepit hostilis turba: sepulcro

      Christi custodes dat synagoga suos.

Hic noctis medio surgens, hic mane resurgens,

290

      Hostica bella domat, demonis arma terit.

Hic urbis portas predam tulit, ille profundi;

      Hostibus ille suis preualet, iste suis.

Hoste potens uicto, delusis uictor Hebreis,

      Ad montem Samson, Christus ad astra redit.

295

Quod caput illius spoliauit Dalila sacro

      Crine, quod allophilis hostibus ille datur,

Quod uisum perdit, quod ludit, quod molit, istud

      Discute, tu lector, qui sacra uerba legis:

Non signatur in his Christus, sed nomine solo

300

      Christi gaudentes quos mala multa rotant.

Quippe uir est sensus ratione uigens; caro cedens

      Luxurie dici Dalila iure potest.

Illa caput radit dum te caro lubrica fallit;

      Est coma rasa Dei gratia rapta tibi;

305

Tunc uelut allophili te deludunt inimici

      Aere uersantes qui scelus omne mouent;

Tunc oculos perdis quia te tenebris uitiorum

      Cecant ne ualeas mente uidere Deum;

Tunc torquere molam te cogunt quando per huius

310

      Mundi circuitum te uariando rotant.

Samsoni uires reddit corna reddita, binas

      Est experta manus, bina columpna ruens.

Si digne plangis peccata, uelut coma crescens

      Crescere spem uenie gratia prima facit;

315

Tunc uirtute data, prostrata cupido, libido

      Obruitur tanquam bina columpna mali;

Namque domus Sathane binis his nixa columpnis

      Constat, quam sternit gratia sola Dei;

Et uelut innumero Samson ex hoste triumphat,

320

      Sic ex demonibus multa trophea refers.

Cerne, quod hic Samson moriens tot milia strauit

      Ad Christi mortem iure referre potes,

Qui cruce purpurea, qui morte sui preciosa

      Extinxit Sathanan cum legione sua.