Matthaeus Vindocinensis ars versificatoria 1, 50

Testo base di riferimento: E. Faral, 1924

Altre sezioni


Orbis ad exemplum papae procedit, honestas

      Scintillat, ratio militat, ordo viget.

Religione sacer et voce modestus, honesti

      Cultor, consilio providus, orbis apex.

5

Praebendas praebere studet, nec vox epithetum

      Mutat in antifrasim re comitante sonum.

Quo duce provehitur ratio, sedet ira tepescens,

      In pacem pietas officiosa viget.

Nil sapit humanum sua conversatio, culpam

10

      Dedignans hominum, conspiciensque Deum.

Condolet afflicto, misero miseretur, anhelat

      Ad leges, reprimit crimina, iura fovet.

Papa docenda docet, prohibet prohibenda, reatus

      Castigat, sceptrum spirituale tenet.

15

Hic animas ligat et solvit; solvendo, ligando

      Coelestis partes opilionis agit.

Nos proles, nos eius oves, nos membra tuetur,

      Membra caput, genitor pignora, pastor oves.

Disputat in papa virtutum contio, virtus

20

      Virtutis certat anticipare locum.

Pro patre virtutum conflictus litigat, instat

      Quaeque sacri pectus primitiare viri.

Iustitia prior esse studet moderantia; certa

      Blanda sibi pietas appropriare patrem;

25

Quarta tribus prior esse studet sapientia, certat

      Pro patre, sic dos cum dote, sorore soror:

Iura rigent, mulcet pietas, moderantia placat,

      Sub perpendiculo singula sensus agit.

Quatuor his constat quadratus papa, propinat

30

      Quadratura statum perpetuatque fidem;

Hac quadratura fretus non migrat in usum

      Criminis et nescit nescius esse Dei.

Papa regit reges, dominus dominatur, acerbis

      Principibus stabili iure iubere iubet.

35

Praevenit humanum pretium, fragilesque relegans

      Affectus hominem praeradiare potest.

Trans hominem gressus extendit ab hospite terra,

      Ad caelum patriam praemeditatur iter.

Commutare studet fixis fluitantia, certis

40

      Vana, polo terras hospitiumque domo.

Mens sacra vas aegrum fastidit, compede carnis

      Necti conqueritur spiritualis honor.

Non dotes animi minuit caro coniuga, sponsus

      Spiritus ad sponsae carnis anhelat opem.

45

Mens sitit aetheream sedem, pastorque frequentat

      Hospitium terrae corpore, mente polum.

Non sacra sacrilego denigrant pectora morsu

      Crimina, nec pretium depretiare licet.

Est bonus, est melior, est optimus, et bonitatem

50

      Sufficit in quarto promeruisse gradu.