Post haec inde means socium comitante caterva

Iste pater laetus gressum direxit ad urbem,

Quondam opulentam opibus, opere constructa vetusto,

Apparet quae namque super glacialis aquai

5

Ripam Rheni, in quem fluitans turgentibus undis

(Nam parte ex alia castrum qua cernitur ingens

Haud procul a ponte sursum, quem sospite regno

Olim rex Karolus fecit) prolabitur amnis

Mogoin, ex quo, ut fama sonat, Mogontia dicta est.

10

Haistolfo interea venit gratissimus hospes

Aeigil pontifici sacro Mogontiacensis

Ecclesiae, condigno etiam susceptus honore.

Primum ducitur ad templum, precibusque peractis

Praesulis occurrit subito conspectibus, inque

15

Oscula pacis iens pronus dignanter adorat.

Postquam consedere simul provectus uterque

Temporis aetate, pariterque in dogmate claro

Legis iustitiae praesul pastorque vetustus,

Adveniens prior urbis apex sic incipit ore:

20

"Nos, pater, in primis laudemus cunctipotentem

Atque olli grates dignas dicamus ovantes,

Qui sibi nos proprio devotos munere vernos

Vna cum sociis sospes conduxit in unum.

Praeterea te nosse decet, quae pondera quondam

25

Quamque inportuna temet pressere tuosque

Consocios, indiscreto regnante tyranno, et

Maxime nunc, quia te voluit regnator Olympi

Notis praeficere vigili tutamine mandris,

Ne quandoque pater subiectos more prioris

30

Exagitans, ex his forte indignatus aberres.

Non te decipiat falsa et fugitiva potestas

Saecli pompiferi, nec te pomposa virago

Possideat; iram cohibe, fuge nomen avari.

Omnia fac cum consilio, sic Idida quondam

35

Basileos Solymae repetens, sic legifer ipse

Vester ait, et post factum te poena reorum

Non cruciet, nec verba dehinc tibi dira manebunt.

Consule quosque tuos, pastor, pietate paterna,

Consule quosque tuos fratres, quia saepe minori

40

Optima quaeque bona, rerum qui condita praesens

Inspicit omnipotens, pandit, dignaque revelat.

Saepe quidem stropha mentem confundit inanem,

Hostis perversi retro feriente sagitta,

Aut ita subripiet, sensumque interpolat error

45

Humanum, quia nullus adest in carne manens vir,

Vt homo, qui nunquam non falli possit in ista,

Quamvis magnifice ingenio quis polleat alto.

Vtque ille interdum, sophia qui acrior extat,

Ingenio maiorque manet, quid mente retunsa

50

Falsum concipiat, contra et quid rectius atque

Verius ille minus sapiens meritique minoris

Cordis in hospitio interdum praesentiat; inde at

Nullus in hac vita positus, sit spes sibi, nec se

Consilii alterius tumide non dicat egere,

55

Cuius iudicium et si non zabolica fallit

Gannatura, tamen laqueos hinc inde tumoris

Non facile superat graviores." Haec ita patri

Commemorans, aliaque simul longo ordine praesul,

Statim iussit adesse viros, qui rite ministrent

60

Vndam, qui Cererem Bacchum mensasque reponant.

Ipse autem interea sacram spatiatur ad aram

Cum clericis alta acturus modulamina missae.

Laudibus expletis Christi venerandus honore

Praesul perspicuo patulam suscepit in aulam

65

Abbatem comitesque suos, manibus data lympha

Funditur et coram subito fit mensa reposta

Vate atque hospitibus, epulis onerata venustis.

His ita confectis successit lectio sacra,

Quam praesul solito tetigit summotenus ore,

70

Interdum satians supera dulcedine cives.

Hac namque explicita mussabant ora virorum,

Dulcia conloquia resonant, pax undique circum-

Fusa volat, penitus fit laetus in aula

Vrbis apex, pastorque senex, cunctique minores

75

Amborum quoque tripudio versantur in alto.

Hinc pater iste pius, fratrum gyrante corona

Post epulas, post conloquia, post pocula laeta

Summisso capite saltim divortia laetus

Nota petens a pontifice benedictus abibat.

80

Non multi fluxere dies, nec tempora multa

Praeteriere, dehinc fratrum genialis acervus

Cum patre unde ierat iterum remearat eodem.

Ventus namque senex famosi nominis Aeigil

Cum sociis digno primum collectus honore

85

Fratribus a propriis altam defertur in aedem,

Christi martyr ubi compta requiescit in arca,

Quondam cum sociis telo sopitus acuto.

Hinc prece completa monachorum conflua turba

In parte occidua templi seniore reviso

90

Statim prona ruit, patrem de more salutat.

Qua resalutata propius accedere contra

Namque iubet pacemque iniens atque oscula figens

Congrua, more patrum pariter cum fratribus ipse

Davidicae subito cecinit modulamina Musae:

95

"En quam dulce, bonum, fratres, quamque ardua semper

Laetitia, longe bilis rancore remoto,

Moribus in sanctis communem vivere vitam."

Hoc quoque carmine completo divortia lassus

Abbas progrediens adiit optatus, euntem

100

Prosequitur turba mixtim iuvenesque senesque

Inspiciunt, gaudentque simul, ardentque tuendo.

Illum namque diem pater idem laetus in omni

Laetitia cunctis secum disponit habendum;

Fratribus ostentans penitus praecordia laeta

105

Corporis effigie, lingua vultuque micare.