"Me dolor infestat foris, intus, iugiter omnis:

      Vltra si doleam, non ego ferre queam.

Causa quid est, taceo; sed obest tacuisse dolorem:

      Que latet, ut referunt, plaga salute caret.

5

Cui retegam non est, non est cui fidere possim:

      Alba nec est cornix, fida nec ulla fides.

Rem retegi timeo, timeo ne fabula fiam:

      In caput hoc malo clava trinodis eat.

Rem referam mecum: soli michi fidere possum ...

10

      Sed quis hic est? Sonuit vox sua, cerno virum.

Profuit hic tacuisse michi, tenuisse loquelam.

      Profuit, ut didici, tendere colla grui.

Sed quis adest? Fallor. Fallit dolor ipse dolentes.

      Accedam propius. Est canis! Ecce latrat!

15

Care Melampe, tace; stipis externe memor esto.

      Babio sum: latra, care Melampe, minus!

Ecce canis transit; sed adhuc dolor ille remansit:

      Est individuus, mobilitate carens.

De Viola doleo (non alter id audiat ullus!)

20

      En! Petit hanc Croceus, cor petit ille meum.

Non dabo, nec dabitur! Croceus petit hancque negabo".

      "Babio, scito preces principis esse minas".

"Hanc dabo, si dicam, moriar: rapui michi vitam;

      Si data non fuerit, crux michi finis erit.

25

En, moriar! Michi fit timor hinc, amor hinc homicida;

      Sed non sum timidus: prestat amore mori!"

"Sed, Babio, lepus es et iners, si te bene novi:

      Amens, si tibi mus parvus oberret, eris".

"Egi mira tamen: fuimus tres, paruit umbra;

30

      Spes erat esse lupum, mus fuit ille brevis.

Fit fuga; precurrunt; sequor hos timido pede claudus:

      Laus est, dum fugimus, tardius isse michi.

Qua ratione queam Viola caruisse sodali,

      Cuius in ore favum mellificatis? apes?

35

Sidera sunt oculi; quales fers, Phebe, capilli.

      Phillis inest digitis, in pede pes Thetidis,

Fert Helene faciem, gracilem precincta Corinnam:

      Meridiem risu, dente coequat ebur.

Talem cum videat, felix cui tangere fas est!

40

      Thura die redolet, balsama nocte sapit.

Tota nitet Viola: niteat si pectore fido.

      Si mecum maneat, si procul ire neget.

Cum Croceo Viole sunt convenientia nulla:

      Vt color est impar, sic fore corda precor.

45

Ibo, loquar, nitar fragilem firmare puellam:

      Sed solidum fragile non erit esse leve!"

"Flos viole, Viola, floris viror inviolati,

      Effigies veris, meridiane decor,

Gemma tui generis, felix genitura parentis,

50

      Si non invideant numina, pene dea;

Plus viola Viola, plus florens flore recenti,

      Plus pretio prestans, plusque decore decens,

Et, quem devovi, croceo plus inclita flore,

      Cuius si spernas nomina, salvus ero;

55

Cum te non genui, genito michi carior omni,

      Filia cum non sis, filia plusque michi:

Stabis an abcedes? Si stas tunc vivere possum;

      Si cedis, nequeo: tu mea fata tenes.

Pulcra licet Croceo, deformis sit michi forma,

60

      Non Paridem superat, non ego monstra sequor.

Et piper eligitur et vellera nigra leguntur,

      Et nix, cum niteat, esse molesta solet.

Esto michi domina, salvo subdar tibi sexu:

      Vult fore rex Croceus, Babio servus erit".

65

"Quid michi cum Croceo? Sibi quam vult eligat ille.

      Vi, prece nec pretio, non ero pignus ei.

Auro si pascat, Tyrio si me tegat ostro,

      Orbem si michi det, non michi carus erit.

Occidet ante polus, pelagus siccabitur omne,

70

      Quam, Babio, Viola desinet esse tua.

(Vita foret sine te; mors est michi vivere tecum.

      Nunc utinam rapiar! Est mora pena michi)".

"Nox mea nunc abiit, michi nunc in mente diescit.

      Iactabar pelago, me modo litus habet.

75

Dos michi nulla deest; Cresi sum dives ad instar,

      Liber ut Augustus, plus Iove pene potens.

Sum totus felix, si vox est ista fidelis;

      Sum felix totus si tibi par sit opus.

Oscula multa dabis, data sepius hec iterabis.

80

      Oris turibulum spargit aroma tui.

In lare quid sonuit? Michi fit pruritus in aure.

      Rumores aderunt; det Deus esse bonos!"

"Multa satis numero michi nunc gradiuntur aratra;

      Ad libitum fient amodo secla michi.

85

Hostis abit Viola: Petulam securus habebo;

      Post Violam potero liber adesse dolo.

Hanc odi, semper quia nostros comperit actus:

      Iam non insidias qui michi tendat erit.

Rem referam Petule: Croceo tua subnuba nubet,

90

      Vi tota sit ut id nitere; nitar ego.

Hostia retro steti, Violam testudo tenebat;

      Sic Babio Viole, sic ea dixit ei:

Intulit adversa, latitans audita recepi:

      "Det Deus hinc tollat! Plus gemo morte moram".

95

Ecce domus tenet hunc; quidnam gerat ibo videre.

      Audio murmur ibi; murmura pondus habent".

"Ecce venit Croceus; Violam vult ducere nuptam.

      Ducere vult Violam; me premat ense prius!

Fide Fodi, propera: bovis hinc procul eice fimum;

100

      Spargat mundatam rite papyrus humum,

Ligna struant ignem, circumdent faena coronam;

      Hinc sedem cumula, fulcra deinde loca.

Accelerato cocos, fac splendida cena paretur:

      Macta gallinam! Sed nimis esse reor:

105

Dimidiam serva; Croceo pars altera detur;

      Quale soles, sociis fac olus atque fabas.

Ecce bonus quadrans: eme panes, pocula, pisces.

      Non opus est totum promere, prome tamen.

De thalamo Petula fac exeat hosque salutet;

110

      Fac lateat Viola sitque reclusa sera!

Occurram vultusque bonos conabor habere:

      Hospitibus vultus quis scit habere bonos?"

("O Babio, bubo bubone perosior omni,

      Cum quadrante tuo feda sub antra fores!

115

O quales epule! Brevis ales dimidiatur:

      Caulibus atque fabis quam bene stabit ymen!

Semper eris quod eras: tribulus numquam feret uvas;

      Cum fueris largus, fiet asellus equus").

"En, video Croceum! Preit Entolus huncque sequuntur

120

      Ventripotens Gulius et Bavo vasa vorans.

Bis duo! Quis feret hec? Legio fit. Ve Babioni!

      Entolus et Croceus, Gulius atque Bavo.

Dent digiti numerum ne fallar: et unus et alter,

      Tertius et quartus ... vix numerare queo!

125

Dompne meus Croceus, valeas valeantque cohortes!

      (Heu michi, dico: Vale! - Dicere posse velim!

Os animum sequitur: Satane sinus esse recuso.

      Det Deus emendem sitque faceta salus).

Pax tibi, paxque tuis! Felix sors vos tulit ad nos.

130

      (Est bene! Non adeo rusticus est Babio!)

Non parce doleo vos huc tam raro venire.

      (Trans Alpes vellem vos modo ferre gradus!)

Intremus. Sedite ... male diici; dico: Sedete. -

      Erro per insolitum gramatizare volens.

135

Nosco tamen logicam: bene premeditando probabo

      Quod Socrates Socrates et quod homo sit homo. -

Care magister, ades - ait unus, falsa locutus,

      Dicere quem docui: Care magistre, veni. -

Dentur aque manibus, infundite, ponite mensas!

140

      Dompne, sedeto prior plebsque deinde tua.

Ferte fabas et olus: sociis sint fercula tanta;

      Galline Croceo crus sit et ala cibus.

Cum satiatus erit, sibi tota superflua sumant

      Entolus et socii, Gulius atque Bavo.

145

Entole, quando bibes? Bavo, non bibis? Ebibe, Guli!

      Quam male vos bibitis! (In mea dampna loquor).

Dompne meus, comede! (Qui agis? Facito, precor, offas!

      Vltimus, oro, cibus offa sit ista tibi!)

Tollite, suffecit. Date limpham more faceto;

150

      Vult medicus lavacrum prandia queque sequi".

"Quam petii repeto: Violam volo, nolo negetur!

      Introeat, veniat, cur latet?" "Egra iacet".

"Non timor est: veniat!" "Veniat. (Pax est et abibit)".

      "Egra iaces, Viola? Si potes, intro veni".

155

"(Non venias utinam! Sis quolibet egrior egro,

      Sed non ibis, habet femina si qua fidem)".

Sit Croceo Viola: flos hunc, flos denotat illam;

      Sit simili similis: consona nulla magis.

Non negat hoc Petula, non hoc nego". "(Prospera nulla

160

      Sint vobis, mulier fetida, serve male!)

Vis Croceum, Viola?" "Volo, si vis". "Quid michi velle?

      Quod vis ipse volo: hoc michi velle volo ...

Fumus obest oculis nostris: hinc tollite fumum!

      (Has lacrimas, Viola, tu facis esse michi!)"

165

"Surgite! Scandamus. Viole substernite mulum.

      Pax tibi sit, Babio, teque valere precor".

(O, mala Pax - nunc est egrumque Vale - Babioni!

      Vix vivo: latis passibus intro necem).

Hoc pateris, Petula? Soror eripitur tibi. Substas?

170

      Defer Amazonia fortiter arma manu.

Curre, Fodi, pugna; funda stans eminus utar.

      Cominus hos premite; saxa rotando sequar ...

Sistite! Non nisi tres sumus hic: mulier male fortis,

      Pene puer Fodius, Babio pene senex".

175

"Quam procul a iaculis convicia sunt Babionis!

      Nunc didici facile vulnus habere minas.

Hostes si tales sensisses, Troia, maneres

      Nec raperent Danai Tyndaridem Paridi!"

"Iam Violam violat Croceus ludumque bipertit,

180

      Abdita iam tractat ... Pelle nefanda nephas!

Vim pateris, Viola; sed vis est facta voluptas.

      Non procul est etiam quodque sit inter eos.

Quod posui tulit hic; sevi, sata messuit alter;

      Excussi dumos, aucupat alter aves.

185

Vivo carens anima: tulit hanc, dum tollitur, illa.

      Miror quod vivo non animatus homo.

Babio sum, non sum. Perii dudum, loquor atqui.

      Babio more novo non ego sum quod ego:

In nichil ex nichilo redii. Vellem nichil esse.

190

      Esse queror quicquam, nec querar esse nichil.

Femina feminei cordis non desinit esse:

      Non cor, at omnis habet femina corda duo.

Femina queque bicors linguam gerit ore bifurcam:

      Ex Viola duplici talia disco loqui.

195

Quis Viole credat, et quis non crederet illi?

      Non credat Croceus, si michi credit, ei.

Vt lumen tenebris sub noctibus obviat atris

      Sic alie Petulam preposuere sibi.

Non Violam sequitur: hec fallax, illa fidelis;

200

      Hec nox, illa dies; hec rubus, illa rosa;

Hec lupus, illa bidens; hec serpens, illa columba;

      Hec levis, illa gravis; hec dolor, illa decus.

Sentibus hanc mediis genuit lupus, edidit aspis,

      In medio baratri fovit Erinis eam.

205

O quam dissimiles! Hec iunior, illa senescens.

      Trita magisque recens, plusque minusque decens.

Non genus ut genitrix, oleum sic promit amurcam,

      Vina luem, tineam tela, latex glaciem.

Penelope Petula, non altera, pene sed ipsa;

210

      Ipsa Pudicitia peneque maior ea.

Nil petulans Petula; nil mobile, nil leve sentit,

      Pene vir esse potest femina plena viro.

Penelope Petula pietate, pudore Sabina:

      Lidia munda situ, Marcia fida fide.

215

Hanc, Babio, recolas; huic federa debita solvas,

      Totus in hanc pauses, amodo fidus ei".

"Plebs, Babio, recitat Fodio Petulam patuisse

      Hosque genu quarto connumerasse genus.

Pristina si memores, si mente moderna volutes,

220

      A Fodio Fodium res probat esse procul:

Pauper erat Fodius, facie tenuis, pede nudus,

      Crine malus, luteus corpore, veste lacer;

Mutatur subito: facie pinguis, pede comptus,

      Crine decens, mundus corpore, veste nitens;

225

Splendidus incedit, humeros levat, ardua spectat;

      Verbis magniloquus, actibus eximius.

Vnde tot huic sumptus, tot symbola, fercula tanta?

      Tot minimo pretio, tanta quis esse facit?

Hec tua sunt, Babio! Tua non tibi Petula servat.

230

      Hec, dum servit ei, dona satelles habet.

Dum sic servitur, male servitur Babioni!"

      "Servitii talis sit maledictus honor!

Prava nimis Viola, Fodius peiora patravit;

      Nescio quis peior: pravus uterque nimis.

235

Implumes alui nondum glutire scientes.

      Nunc michi fit cuculus illa, fit ille Nero.

Abdita thesauri sic latro remunerat hospes;

      Mus peram, gremium vipera, flamma sinum.

Sic trux Edippus, sic Iupiter invidus egit:

240

      Hic gladio secuit, expulit ille patrem.

Inconcinna michi natalia fata dedisti.

      Nesque michi, Lachesis, pollice fila truci.

Queque tuenda michi, nec me loca tuta tuentur,

      Dum meus est hostis, quis michi fidus erit?

245

O petulans Petula, Fodius fedissimus ille!

      Sic mea consumunt; ultor amarus ero!

Iudicium sic fit: fur scandet, mecha cremetur;

      Fur cruce, mecha rogis, hic prior, illa sequens.

Mille patet cubitis michi fraxinus arbor in hortis;

250

      Antra sedent subtus; intus profunda palus.

Fune caput vinctus dabit hic spectacula plebi

      Hic avibus discet pendula preda fore.

Ipse traham sursum: forsan, si traxerit alter,

      Fraus erit et laxo fune perire nequit.

255

Si funem linquo, quoniam michi non bene fido ...

      (Babio, semper iners virque bovinus eris!)

Si sic funis abit, antris dabit arbor habendum.

      Syrtibus exceptis, preda Carybdis erit.

Mitis ero Petule: deerit fraus, fure perempto;

260

      Verbere corripiens, hanc superesse sinam".

En moriere, Fodi! Substa, funem cape collo!"

      "Cur moriar?" "Causas ira referre vetat.

Siste, trahi patere!" "Quo sic trahar?" "In cruce pendes!"

      "Causa quid est? Debet causa preire necem".

265

"Mechus es in Petulam". "Nichil est!" "Vis igne probari?"

      "Igne velis vel aqua, si magis illa placet".

"Mechus es!" "Esse nego. Michi da me lege tueri;

      Legem quemque sequi curia nulla vetat".

"(Clara fides Fodii; non sic meruisse putabat;

270

      Sed non fructificat punica mala salix.)"

"Per Terei planum, Celei per culmina iuro,

      Iuro sacras per aras: non fedit hanc Fodius!"

"Dextra det inde fidem; poterit michi sic satis esse".

      "Accipe, pande manum: dextra det inde fidem.

275

(O Deus, arte levi quam magna pericula vici!

      Scit neque "bu" neque "ba" Babio, lingua bovis.

Pro luna patinam Fodius tibi, Babio, vendit:

      Non fodit hanc Fodius, fodit eam Fodius!

Terra nec est Tereus, Celei mons celica nescit;

280

      Est ara porcorum, respicit ara deos.

Fallitur affirmans quod non sit fallere virtus:

      Hic virtutis erat fallere scire michi.

Vt sibi prevideat, Petule loquar, in mala tanta:

      Expectata solent pungere dampna minus).

285

Tanta tuli, Petula; vix est periisse remissum.

      Fle, rixare, geme, ne patiaris idem".

"Mecha tibi videor: ne des ita pabula fame!

      Forsitan hos et eas, qualis es, esse putas.

[De Viola taceo ne fedet numina sermo.

290

      Proh facinus! Meus est fedus uterque parens.]

Thais ego videor, studui magis esse Sabina;

      Me similem similis Thaida, Gnato, putas.

Aut frenesi premeris, aut te letargus abegit,

      Aut furis, aut Lethes infatuaris aquis.

295

Mens tua zelotipa te non sinit esse quietum:

      Nec spem nec requiem suspiciosus habet.

Fama fide careat, que, cum volet, atra nivescunt,

      Cum volet hec eadem, Memnona vestit olor".

"Ledere queso minus: populi loquor istud ab ore.

300

      Mos est hic multis quod placet esse ratum.

Non falli doleo: decuit sic fallere famam:

      Non volo non falli, nam bene fallor ego.

(Ficta ruina mali moneat mala vera caveri.

      Palma fuisse michi non erit absque fore.

305

Est rea res venia: multis dedit ausa malorum;

      Ausa dedit Niobe tardior ira dee.

Non scelus obturat ea que gemit; hic sacra iurat:

      Post sacra postque fidem fur scelus audet idem.

Fallere quis nolit, redimens discrimina vite?

310

      Vt vivat, dubitat perdere nemo fidem.

Nulla veretur amor: amor imperat, error obedit;

      Nil impossibile, nil grave terror ei.

Non Paridi flammas clades minuere recentes,

      Non patris aut Troie, sive ruina sui.

315

Quod iuvat omne libet, nec abit transacta voluptas:

      Stat sibi docta sui semper habere fomen.

Rem semel expertos nil exterrebit ab illa;

      Quodque magis timeo copia furta facit ...

Que modo luna novat, cum cornua plena coibunt,

320

      Arte nova functus, criminis ultor ero!)

Ibo michi Soloen. Sit cura, Fodi, tibi rerum.

      Esto vigil: pascit languida cura lupum.

Quando queam redeam". "(Nequeas, rogo, mille per annos!

      Nil nisi nomen eat, Babio, retro tuum!)"

325

"(Hic michi sit requies, inter dumeta sub hortis,

      Donec in antipodes sol cadat atque dies.

Tunc michi surgenti sit iter retro nocte sub atra;

      Tunc opus est solita calliditate frui)".

"Nox fit. Abest Babio: cessit prope, mane redibit.

330

      Non sit iners tempus, dum michi cuncta favent.

Nox iter ingeminet, noctem Titana reducat,

      Quam dedit Almene, dum favet illa Iovi".

"Noctis adest medium, sunt summa silentia rebus:

      Nunc tuti recubant, nunc michi fata favent.

335

Ibo. Foramen erit: speculabor; luna iuvabit.

      En video: loculus non habet eius eum!

Sunt simul! Et quid erit? Artavum porto fidelem:

      Det Deus ausa michi, prestet acumen ei!

Captus erit Fodius. Captus non totus abibit:

340

      Mecum devenient funda petreque simul!

Omen erit: sternuto semel, negat esse secundo ...

      Nunc timeo: levia non leve pondus habent".

"Quid foris est, Petula? Strepit. Audi: naribus efflat.

      Numquid adest Babio? Non ego fallor: adest!

345

Tuta cuba. Surgam: feret ut parat et minuetur

      Sordida barba pilis atque cruore latus.

Quis strepit exterius, secus ostia? Currite: fur est!

      Tegula, rumpe moras! Effugit. Olla, prei!

Furcifer, huc cedes! Vellus michi barba relinquet.

350

      Istud - Aveto - cape! Postera flagra dabunt.

Clava salutet eum! Lateri servite, flagella!

      Nos turbare volens, ut sitit ipse bibat

Vltra quam satis est". "Babio sum, parcite!" "Non es.

      Soloen esse nequit et simul hic et ibi".

355

"Babio sum: redii". "Cur stas foris?" "Hic requievi

      Vos turbare cavens, et male turbor ego".

"Cautus eris numquam. Semper, Babio, sapis eque.

      Posset ab ignaris nunc tibi vita rapi;

Et nisi cessassem, fieret. Sed parcius egi.

360

      (Certe quam poteram non minus acer eram).

Semper cum lacrimis malefacta domum rediere:

      Raro fraus nocuit, postea nulla gemens.

Surge, subi thalamum. Requiem cape. Credulus esto

      Et, qua nemo viget, suspicione care.

365

Frustra venaris: labor est, sed captio nulla;

      Nodus erat cirpi fraus mea ficta tibi.

Felle columba caret et olor nigredine corvi,

      Et cirpus nodis, et mea facta dolis".

"(Non nocuisse libet, dum non nocuisse licebit,

370

      Res non posse minor, quando licebit, erit.

Experiere dolos si stas virtutis ad ictus.

      Par virtute puto vincere sive dolo.

Sive sues ostro, seu testas cinxeris auro,

      Nec sus sorde caret, nec lue testa luti;

375

Nec mitis serpens, nec erit vulpecula simplex,

      Nec Fodium credo posse carere dolo.

Que doleo duo sunt: pudor uxoris, mea dampna;

      Me doleo plagas hanc subiisse nephas.

Nunc michi more novo placet ultio, mense peracto:

380

      Nunc volo cum sociis fortis adesse dolis.

Herent sola metu, sunt agmina tuta viarum;

      Victus eram solus, agmine victor ero).

Vado, Fodi, Soloen, rediturus ad orgia Bachi;

      Esto vigil: sit agri, sit tibi cura domus".

385

(Illa quibus redeas tunc fiant orgia Bachi!

      Cum clarus fidicen noster asellus erit.

Curent fata domum, dominam curabo tueri:

      Dum dees, incultus non erit eius Ager)".

"(En veniunt socii). Res est ita: ferte iuvamen.

390

      Verus amor quis sit scire necesse facit.

Hac iter, hic latebre, loca sunt hec cognita nulli ...

      (Sit locus hic melior quam fuit ille michi!

Ante rui pressusque fui; labor hinc, dolor inde:

      Dum capto capior, predoque preda trahor.

395

Repulit ars artem: foveam fecique tulique.

      Dum volo fraudari, corruo fraude pari.

Nunc Auster Boree succedit et aura procelle

      Et risus lacrimis et bona fata malis.

Persequar incestum: tibi milito, casta Diana;

400

      Protege, si qua potes, militis arma tui!

Cede, potens celo, Styge, silvis, ordine trino,

      Cede, soror Solis, filia cede Iovis!)

Surgite! Ter cantum galli cecinere perosum.

      Proxima nos mater Memnonis ire monet.

405

Iam ludo fessi sompno cubuere repressi:

      Fiam Vulcanus, Mars hic et illa Venus.

Hinc dolor, hinc plausus: plausus michi sit, dolor illi,

      Cum duo de trinis planget adempta sibi.

Hic firmate gradus, caute moderabor agendo:

410

      Incertos casus impetus omnis habet.

Intima queque notans, oculis scrutabor et aure:

      Insidias oculus quas nequit, auris habet.

Surgo, nimis moror. Hinc eamus: vir adest tuus et plebs.

      Nunc utinam michi sint dolia plena dolis!

415

Eger ego moriar. Vtinam Babio rediisset!

      Plus gemo morte mori nulla locutus ei.

Heu heu, quam fragilis est nostre gratia vite!

      Spuma, sopor, fumus, flos, cinis aura sumus!

Nunc stat et abstat homo; flat et efflat; floret et aret;

420

      Incipit et teritur: sunt ea pene simul.

Febre premor nimia, Babio cum cessit oborta;

      Ex tunc usque modo me tenet iste locus.

Ite domum, vici! Subit ultima: nil nisi mors est.

      Venimus ad feretrum. Vicimus. Ite domum!

425

(Est bonus iste dolus. Evasi: fallitur hostis.

      Ypocrisim decus hic religionis habet).

Sum felix dives: non rex ita, non ita cives.

      Quem nece plus odi, nunc moriere, Fodi!

Dum cadis, ascendi; premeris dum morte, revixi;

430

      Dum raperis, redii; crux tua palma michi.

Quod volo nunc video: contra spem sumo quod opto;

      Amplector quod amo; quod cupio teneo.

Nunc risum flebis; tenebras tenebrose fovebis;

      In patria Lethes nunc sata prava metes.

435

Vel Titii volucrem, vel ages Ixionis orbem,

      Vel sub aquis sitiens, Tantalus esse feres.

Babio, nunc intres: sunt omnia tuta deinceps.

      Quicquid ages fas est: insidiator abest.

Surge, soror! Fodio sudaria fac morienti.

440

      Surge, morare nichil. Fodius efflat; ades!

(Prestolare parum; non tam cito! Tam prope non est.

      Verbum quod nolles eloquar ante tibi:

Quo te concludam, dabit entimema sophisma

      Et quod non falles, tale sophisma feres).

445

Surge! Quis es? Babio. Quis Babio? Vir tuus hic est.

      Quid facis hic? Fur est! Perdor! Adesto, Fodi!

Ecce! Quis hic? Fur est. Babio sum! Babio non es.

      Mechus es et Fodio pendula membra dabis.

Desine, sum Babio! Nondum sunt orgia Bachi;

450

      Tunc Babio rediet. Mechus es: ausa lues!

Lumine fac videas! Non est opus addere lumen:

      Id scio corde tenus, Babio nullus adest.

Nunc eris eclipsis. Non ludes amodo ternis:

      Cimbala sola dabis, nolo nocere magis.

455

Ve michi! Nunc morior. Fur est. Accendite lumen!

      Proh dolor! Est Babio! Stulte vir, unde venis?

Quando miser sapies? Nec erit citharedus asellus,

      Nec bos docta loquens, nec Babio sapiens.

Fortunatus eras, quod te non lesimus ultra.

460

      Vltra quis ledat? Est nimis ista queri.

Tantula dampna gemis! Medica sum doctus in arte:

      Sanatum leviter tam leve vulnus erit.

Est leve queque loqui, sed non hoc lege probatur:

      Non sapit incolumis, triste quod eger habet.

465

(O rea res meretrix! Res rerum pessima leno!

      Non est quo careat ullus in orbe dolus!

Tam mala nulla mala, quam copia longa malorum.

      Angue diu socio nemo pericla cavet.

Predo michi coniunx, lictor meus est michi servus;

470

      Hec dolor, ille dolus; hec lupus, ille leo;

Hec tenet, ille ligat; hec deicit, ille coartat;

      Hec premit, ille ferit; hec necat, ille terit).

Currus et auriga michi. Sic ferar ad loca sancta:

      Facta priora volo claudere fine bono.

475

Tam cito nos linques? Doleo vos sero relinqui.

      Nam modo malo fugam quam magis arta pati.

Fle domus et Petula! Monachus fit Babio: flete!

      (Donec eum revocem, non rediturus eat.)

O frater Babio, quantum michi flendus abibis!

480

      (Hi fletus faciunt gaudia magna michi).

Ecce, Fodi, Petulam tibi do. Nunc utere votis.

      Experto crede nostraque fata time.

Croceus et Viola valeant et iros valeatis,

      Felices evo, germine, divitiis.

485

Babio testis adest; hec ultima verba tenete:

      Sunt incredibiles uxor, alumpna, cliens.