De studio active et contemplative vite

 

Contemplative vite, vir, in ordine vive,

Fructus active faciens sis ramus olive!

Celum mirare, mirabiliter meditare,

Intuitu clare mentis superos speculare!

5

Est benedictus homo, qui continue speculatur,

      Celestis patrie quam sit amenus amor!

Si patulis oculis celi dulcedo pateret,

Non querulis populis hec vita caduca placeret.

Propter succursum vigilans, homo, respice sursum,

10

Surget in occursum Deus, illuc dirige cursum!

Dulce creature cum sit spectare decorem,

Dulcius est rerum mirari compositorem.

Cum Deus omne bonum, bonitatis conditor almus,

      Condiderit, melius nil valet esse Deo.

15

Si vis esse bonus, bona queris habere bonorum,

      Complaceas summo cum bonitate bono!

Nobilis est auctor humane nobilitatis,

      Nobilitans hominis cor racione Deus.

Qui dator est dulcis et fons dulcedinis omnis,

20

      Cunctis dulcibus est dulcior ipse Deus.

Cuius dulcedo nos dulciter attrahit, ergo

      Nobis dulcescant dulcia verba Dei!

Dulcor in ore, melos et in aure, Iesus benedictus

      Est anime iubilus et preciosa salus.

25

Sufficiens hic sufficiat, qui sufficienter

      Sufficiente bono corda replere potest.

Quam felix animus, cuius meditacio tota

      Et desiderium fervet amore Dei!

Mens hunc respiciat, qui respicit omnia, cuius

30

      Angelus aspectu deliciosus ovat.

Quis non miretur miracula, que Deus egit,

      Mirificans sanctos magnificando nimis!

Constituit dominos dominus Deus et dominator,

      Destituendo malos ditat honore bonos.

35

Sint Domini memores, qui tractant eius honores,

Nam Deus immemores tenebras dat in exteriores.

Non oblivisci debes, homo, sed reminisci

Tot bona, que gratis tibi dextera dat pietatis:

Ars, sapientia, sermo, scientia, copia morum,

40

Forma, potentia, gracia, gloria, culmen honorum,

Dotes virtutum, quibus est insistere tutum,

Diviciarum, deliciarum, dona bonarum -

Munera diversis diversa viris tribuuntur

      Pro variis causis distribuente Deo.

45

Si potes, enumera numerosa Dei bona, sed cum

      Sint res innumere, vix numerare vales.

Vtile quidquid habes, habuisti vel quod habebis,

      Cuncta potenter habens donat habere Deus.

Quam pius et blandus Deus optimus et venerandus,

50

Semper honorandus est noster amator, amandus!

Cuius maiestas est intellecta potestas,

Quem patrem verum manifestat fabrica rerum.

Mens, delectare devota Deo famulare,

Hunc contemplare fidei cum lumine clare!

55

In Domino spera, te corripiendo severa,

Si sis sincera, venies ad gaudia vera.

Cuius odore bono, cuius dulcedine vivis,

      Fervens et stabilis sis in amore Dei!

O, quam iocunda res est dilectio munda,

60

Mundificans animam sterilem, quam reddit opimam!

Hec intellectum simul affectum bene purgat,

      Vt valeant pulsa nube videre Deum.

Carne licet pressa, spe confortata fideli

Mens indefessa suspiret ad agmina celi!

65

Nil anime placeat, quod ei noceat, quod amanti

Displiceat; Domino studeat servire vocanti!

Contemplativa condescendens aliquando

Sit mens activa, mala vitans, recta patrando!

Vna iuvet reliquam sustentans sicut amicam:

70

Iugiter hec orat sapienter et illa laborat,

Hec contemplatur, opus illa decens operatur;

Portum tranquilla tenet hec, bene navigat illa;

Hec in spe constans, erroribus illa fit obstans;

Hec ut regina micat, illa gemit peregrina;

75

Hec est secura, fert illa pericula plura;

Permanet hec fulta, petit illa iuvamina multa;

Hec victrix, illa pugnat non mente pusilla;

Hec est formosa, timet illa dolens, lacrimosa;

Hec est perfecta, studet altera condere recta;

80

Hec ardenter amat, quia sustinet, altera clamat;

Laudibus hec instat et egenis illa ministrat;

Hec iubilo plena, vix illa manet sine pena;

Hec unum gliscit, quid congruit, altera discit;

Hec quasi pervenit, vim iudicis altera lenit;

85

Hec metit, illa serit, hec colligit, altera querit;

Cogitat hec secum, facit illa frequens opus equum;

Hec sursum rapitur, sicut lapis illa politur;

Hec felix gaudet, post penas altera plaudet;

Hec demulcetur, quia penitet, illa meretur.

90

Sola Maria vacat et Martha Deum pia placat;

Hec docet, ut spernat mundum mens, illa gubernat;

Hec est pacifica, carnem domat illa pudica.

Qui sunt in celis, notat illos forma Rachelis,

Signat Lia viros, pia quos facit actio miros.

95

Nubsit Lia prior, bene primitus est operandum,

Altera posterior, finaliter est meditandum.

Vir supplantator viciorum ducat utramque,

Salvantur namque factor bonus ac meditator;

Vtilis hucusque fuit, est, erit ars utriusque.