De laude paupertatis

 

Alter ut alterius procuret commoditatem,

      Lex naturalis, pagina sacra iubet.

Sic Deus instituit, ut egerent omnibus omnes,

      Vt brevibus penis purificetur inops.

5

Vt bene dispenset pascens inopes opulentus,

      Vt per pauperiem glorificetur egens.

Vt dives dando mereatur, inops tolerando,

      Purgat eos Deus hic, ut sit utrique salus.

Vt non depereat per amorem diviciarum,

10

      In paupertatis igne probatur homo.

Vt desperantem fragilem non reddat egestas,

      Concessis opibus letificatur homo;

Vt Deus esse dator credatur diviciarum,

      Hic aliquos ditans prosperitate replet;

15

Vt placeat melior presenti vita futura,

      Nonnullos inopes hic Deus esse facit;

Rebus donatis magis ut donator ametur,

      Dante Deo dantur ac adimuntur opes.

Mater virtutis paupertas, causa salutis,

20

Semita secura, pax utilis et sine cura

Prospera fortuna, cui portio sufficit una,

Turris robusta, lux et possessio iusta,

Res, que predonem non horret sive latronem,

Celo vicina, contra vicium medicina,

25

Carnis non domite frenum, sacra regula vite,

Portus nautarum, iocunda quies animarum,

Moribus apta bonis, bona custos religionis,

Thesaurus carus, quamvis videatur amarus,

Fructus preclarus, quo nemo potitur avarus.

30

Deserit incertas res, optat querere certas,

Auditura melos sperat conscendere celos,

Plaudere cum superis, gazis insistere veris.

Paupertas ubertas, pena redemptio plena,

Tormentum fomentum, crux brevis, inclita vita.

35

Paupertas anime libertas; liberat illum,

Cuius tranquillum cor adorat, quando laborat.

Non in pressura debet mens pura dolere,

Sed congaudere, quia luctus fit sibi fructus.

Magnis maiores, locupletibus uberiores,

40

Sunt inopes leti sub paupertate quieti.

Est hiis pollicita paradisi splendida vita:

Captivus liber, peregrinus civis et eger

      Sanus, tristis ovans esuriensque satur,

Defunctus vivus, siciens plenus, spoliatus

45

      Tectus, inops dives, infimus altus erit.

Passus cum passo, pauper cum paupere Christo

      In patria stabiles est habiturus opes.

Post paupertatem, post exilii brevitatem

Dando voluptatem Deus auferet anxietatem.

50

Letus egens cupido felicior est locuplete;

      Dives obest, prodest officiosus inops:

Caligat plenus vir, contemplatur egenus;

Dives homo spernit, pauper celestia cernit;

Dives formidat, bona vires spes inopi dat;

55

Dives egenus erit et abundans qui modo querit;

Mundum dives amat et inops stans in cruce clamat;

Dives habet nummum, regem patientia summum;

Dives homo marcet, inopi clementia parcet;

Dives nunc plaudit, pauper, quod ius iubet, audit;

60

Dives deficiet, felix penuria fiet.

Divite pauper eget et paupere dives alumnus,

      Pauperis est dives, divitis ille comes.

Dives sicut egens in diviciis humilis sit,

      In paupertate pauper abundet ovans!

65

Dives homo paveat, sua quando potentia floret,

Pauper sustineat, et uterque fideliter oret!

Est utriusque salus Dominus, qui fecit utrumque

      Ac in utroque manet, si sit uterque bonus.

Qui regit etatem, dat et omnem prosperitatem,

70

Christus egestatem toleravit et asperitatem:

Pauper nascendo, conversando, moriendo,

Dimittens plenos homines elegit egenos.

Sepe per infirma Deus obruit omnia firma.

In celis nullam cum pauperiem reperiret,

75

      Propter eam venit dives ad ima Deus.