De fructu abstinentie

 

Ad mentis cultum prosunt ieiunia multum:

Tollunt insultum viciorum sive tumultum;

Hostes pessundant, animam ieiunia mundant;

In Domino fundant, languentibus auxilium dant;

5

Carnem refrenant et ab illecebris alienant;

Ancillam frangunt et, quando recalcitrat, angunt;

Stringunt iumentum lascivum seu violentum;

Motus carnales castigant ac animales;

Morbida, que manant in mortem, corpora sanant;

10

Sensus conservant et dispersos coacervant;

Pinguia membra premunt, carnalia crimina demunt;

Molliciem pellunt et noxia semina vellunt;

Noticiam prestant, que mistica sunt, manifestant;

Mentem fecundant, virtutes, ingenium dant.

15

A viciis animus ieiunet, corpus ab escis,

      Sit rex interior exterioris homo!

Presideat ratio, sit lingue cauta magistra,

Pareat imperio rationis lingua ministra!

Non careant verba pietate vel utilitate;

20

      Prudens pauca, tamen vera loquatur homo!

Principibus terre mala noli verba referre,

Promptis inferre populis vim tempore guerre!

Tristes rumores numquam narrare labores,

Namque relatores paciuntur sepe dolores.

25

Ne corruptibile corpus corrumpat honorem

      Mentis, corporis est corripienda gula!

Quod nocet auditum, si forsitan hauriat auris,

      Provida mens haustum virus ab ore vomat.

Ne pereas, pareas! oculorum claude fenestras!

30

      Ianua quandoque, si sit aperta, nocet.

Ne manus immane ferat innocuis nocumentum,

      Fige timore Dei gratis utramque manum!

Ad peccata pedes ne passim pergere possint,

      A viciis retrahens hos retinere stude!

35

Vult Deus hoc a te: bibe, gusta, sed moderate!

Sunt epule grate sumpte cum sobrietate.

Qui meritis crescis, esto moderatus in escis!

Quid prosunt, que scis, si te cognoscere nescis?

Ieiunando stude, fuge lenas, fac opus, ora!

40

Sic et honestus eris, tua fiet vita decora!

Vt caro fomentis, sic mens alitur documentis;

Expedit, ut ventris deponere pondera mentis.

Humanas nares non debet decipiendo

      Delectare rei pretereuntis odor.

45

Sensus, quos sensim sentina trahit viciorum,

      Sentibus avulsis sobrietate rege!

Gustus, odoratus, auditus, visio, tactus

      Ostia sunt anime, circinat hostis ea.

Corporis ac anime reparant ieiunia vires,

50

Velle tuum reprime! reprimendo superna requires.

Corrigit errata mens sperans dona beata,

Esse Deo grata studet, ut sit honorificata.

Nil misero miserabilius, sibi qui misereri

      Non vult, nec miserum se miser esse putat!

55

Turpia ne repetas, nec item tua sordeat etas,

      Fac maculis metas, ut bona plena metas!

Qui cadis, exsurge! corpus, quod te gravat, urge

Sponte crucis clavis! sociis te subtrahe pravis!

Prorsus et ignavis et mitibus esto suavis!

60

Qualis eris, tales optabis habere sodales;

Talis eris, quales tibi iunges collaterales.

Lubricus est coluber antiquus, cum caput eius

      Suscipitur, totus labitur, instat, obest.

Sordida quando vagam penetrat meditatio mentem,

65

      Hanc remove mutilans iniciale malum!

Eva viro nocuit; caro spiritui nocet; illa

      Pomum prebuit, hec luxuriare cupit.

Pomum condelectat odore, colore, sapore;

      Sic caro tripliciter litigiosa ligat.

70

Spiritus in carne, coniunx in coniuge presit,

      Spiritui subsit officiosa caro!

Mens, caro ieiunent, sensus sapienter adunent,

Vt bene collecti paveant ad crimina flecti.

Escam sumpturus sis inter prandia purus,

75

Pauca comesturus; comedens nimis es Epicurus!

Carnem prudenter, animam compesce potenter:

Cum satur est venter, ruit in peccata frequenter.

Escas ad votum non sumas, subtrahe potum,

Sit cor devotum, luxus a labe remotum!

80

Cum stabili voto vigila torpore remoto,

Corde stude toto ieiunia vertice loto!

Liber et immunis vives, Veneris sine prunis,

Si cruce te munis et per ieiunia punis.

Excluso vicio si queris habere tropheum,

85

      Mentis in hospicio semper habeto Deum!

Pronus ad illicita satagat, licitis ut ab escis

      Abstineat, tortor sponte sit ipse sui.

Cum quis ieiunat, det, quam sibi subripit, escam

      Pauperibus, parcus sit sibi, largus eis!

90

Prebe ieiunus ieiunis utile munus,

Sis opportunus dator, ut tibi det Deus unus

Post hanc finitam celestem cernere vitam.

Facta velut debent, veniam ieiunia prebent,

Flectunt Censorem iuris mulcendo rigorem.

95

Hiis Deus indulget, quorum patientia fulget:

Clemens contritis Deus indulsit Ninivitis

Flentibus in cinere, quod ab escis abstinuere.

Ieiunus meruit Moyses audire iubentem,

Credidit et timuit et amavit Cunctipotentem.

100

Ieiunando vias celi conscendit Helias.

Vita modesta David conversum mirificavit.

Vlceribus plenus miser, esuriens et egenus

Lazarus hic flevit et post obitum requievit.