Fortunam studiumque viri laetosque labores,
Carmine privatam delectat promere vitam,
Qui dudum impresso terram vertebat aratro
Intentus modico et victum quaerebat in agro,
5
Contentus casula, fuerant cui culmea tecta
Postesque acclives: sonipes sua limina nunquam
Obtrivit, tantum armentis sua cura studebat.
O felix nimium, proprio qui vivere censu
Praevaluit, fomitemque ardentem extinguere dirae
10
Invidiae, pacemque animi gestare quietam.
Gloria non illum, non alta palatia regum,
Divitiae mundi, non dira cupido movebat;
Invidiosus erat nulli, nec invidus ulli.
Securus latam scindebat vomere terram,
15
Spemque suam in modico totam statuebat agello.
Cum sol per quadrum coepisset spargere mundum
Luce sua radios astris cedentibus umbris,
Egerat exiguos paucos menando iuvencos,
Depellens tecto vasti per pascua saltus.
20
Laetus et attonitus larga pascebat in herba:
Cumque fatigatus patulo sub tegmine fessa
Convictus somno tradidisset membra quieto,
Mox divina polo resonans vox labitur alto:
"O quid agis, vates, cur cantus tempora perdis?
25
Incipe divinas recitare ex ordine leges,
Transferre in propriam clarissima dogmata linguam".
Nec mora post tanti fuerat miracula dicti:
Qui prius agricola mox et fuit ille poeta.
Tunc cantus nimio vates perfusus amore
30
Metrica post docta dictavit carmina lingua.
Coeperat a prima nascentis origine mundi,
Quinque relabentis percurrens tempora secli,
Venit ad adventum Christi, qui sanguine mundum
Faucibus eripuit tetri miseratus Averni.