10. de sancto Caesario martyre

Tempestate sub hac, divino numine ductus,

Caesarius Terracinam devenerat urbem,

Saxicolasque videns dum mente redarguit alta,

Principe Firmino, divos tutante, prehensus,

5

Carcereque inclusus, probris affligitur actus.

Suscipit addictum, post ista Leontius atque

Invictum sermone probans feritate lacescit:

Nam prae curriculo pergens agit ad sacra Phoebi

Vestibus intectum post terga manusque revinctum;

10

Quo dum perveniens Domino pia vota refundit,

Latoidae non iussa ferens, fundo ruit aedes

Pontificem pariter Firminum amplexa ruinis.

Sacra triumphantem populus ne laude coronet

Mox nigris victor divum retruditur antris,

15

Qua Domino iunctus toto mansisse sub anno

Fertur, et hinc plenum supplet dum Cynthia cursum

Redditus inde foro precibus dum transilit astra

Luminis ambitur subito fulgore superni;

Externis lux lata oculis interna perintrat

20

Corda virum: supero splendore Leontius auctus

Credere se prodit chlamidisque obnubit amictu

Praebentem nudo spectacula corpore vulgo.

Nec mora, diluitur divaque renascitur unda,

Vitae et sacra piae, Iuliano dante, capessens

25

Fusis mox precibus celeri petit aethera saltu.

Presbyterum sanctum Iulianum almumque ministrum

Caesarium princeps eius sacco insuit urbis

Luxurius, parricidalem quasi sumere mulctam

Promeritos, gremio sumpti qui in caerula ponti

30

Ne maris ebiberent fluctus lymphantis amaros

Vorticibus scandunt Thetidis coelestia summis.

Littoreis thecas reddentes illico arenis,

Eusebius quas inde pius monachi bonus actu

Dans terrae terram dictam prope condidit urbem

35

Quorum ad busta preces Domino ac ieiunia libans,

Dum multos cultum a vanis convertit ad almum

Presbyter aethereo felix quos fonte novabat,

Efferus aequivoci pietate Leontius ambos

Rapti inconcussam stringit genitoris ad arcem,

40

Inde foro inducti nulloque rigore subacti

Tum tenebris trusi, dum ferre litamina temnunt,

Excipiunt enses migrantque ad sidera laeti;

Corpora fluminei lymphis exposta lavacri

Ad mare concedunt, custodem quippe fidelem

45

Cui sese dedant quaerentia munera dignum:

Quartus ad id Capua perductus ab urbe sacerdos

Littoribus legata levat commissaque perfert

Curriculo sublata casam, capita atque requirens

Invenit, haecque sibi se ultro pandentia sumit

50

Iunctaque corporibus qua pignora sancta locarunt,

Ductorum tumulis scollata recondit honestis.